ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ျခင္း (၂)

ေမာင္ေအာင္မ်ဳိးေရးသားတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ျခင္းဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို မိတ္ေဆြမ်ား အတြက္ စာ လက္ေဆာင္က႑မွာ တင္ျပေနပါတယ္။ ဒီအပတ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခ်ိန္ကစလို႔ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ စစ္ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒကို တင္ျပထားပါတယ္။

ေသာတရွင္မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား
ဒီကေန႔ ျမန္မာတပ္မေတာ္က ဘယ္လိုစဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ေနသလဲ ဆိုတဲ့ စစ္ေရးမူဝါဒ military doctrine နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီအပတ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ military doctrine ဆိုတဲ့ စစ္ေရးမူဝါဒဟာ လြယ္ကူေအာင္ ေျပာရမယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ ရွိေနတဲ့ စစ္တပ္ေတြကို ဘယ္လိုသံုးမယ္၊ ဘယ္လိုေနရာခ်ထားမယ္ ဆိုတဲ့ စစ္ေရးဆိုင္ရာ အေျခခံမူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခခံမူေတြက အမ်ဳိးသားေရးဆိုင္ရာ၊ တႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ေအာက္မွ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက ေဆာင္ရြက္ရတဲ့မူ ေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို စစ္ေရးအေျခခံမူဝါဒ military doctrine ေအာက္မွာပဲ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ က သူတို႔မဟာဗ်ဴဟာ၊ နည္းဗ်ဴဟာ၊ တပ္တည္ေဆာက္မႈ၊ ေနရာခ်မႈ၊ စုစည္းမႈ၊ လက္နက္တပ္ဆင္မႈ၊ ေလ့က်င့္မႈေတြကို ျပဳလုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီမူေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူေတြကို အသိေပးတာ မရွိဘဲ တေလွ်ာက္လံုး လွ်ဳိ႔ဝွက္ထားခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လမွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊက ထိပ္ပိုင္းတပ္မွဴးေတြကို ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းတခု မွာေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို တစိတ္တပိုင္းထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သလို၊ ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ လူအမ်ားဖတ္ရႈႏိုင္တဲ့ သတင္းစာ စာေစာင္ ေတြမွာ ေဖာ္ျပတာကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေအာင္မ်ဳိးေရးသားတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တည္ ေဆာက္ျခင္းဆိုတဲ့ စာအုပ္ မွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႔ စစ္ေရးမူဝါဒ အဆင့္ဆင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာပံုကို ေလ့လာတင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရလာခ်ိန္ကစလို႔ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႔ စစ္ေရးအေျခခံ မူဝါဒေတြက တၿပိဳင္တည္း ရွိလာ ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ့စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာေနၾကသလို၊ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ကို "တပ္မေတာ္ေန႔"လို႔ သတ္မွတ္ထားသလို၊ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးစစ္ပြဲကာလကတည္းက ဒီမူဝါဒေတြ ခ်မွတ္က်င့္သံုးလာ ခဲ့တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ေန႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အျငင္းပြားစရာ ရွိေနပါေသးတယ္။ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔က ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို စတင္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ေန႔လို႔ ေျပာရင္ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘီအိုင္ေအ (BIA) လို႔ ေခၚတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္မွာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ေန႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ေခတ္သစ္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ေပၚေပါက္လာတဲ့အခ်ိန္က ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ ကႏၵီၿမိဳ႔မွာ ၿဗိတိသွ်စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ အရ လက္နက္ကိုင္ျမန္မာ မ်ဳိးခ်စ္ ေျပာက္က်ားတပ္ေတြနဲ႔ ၿဗိတိသွ်ေတြ အရင္က ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ကခ်င္၊ ကရင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြကို စုစည္းေပးၿပီး၊ လြတ္လပ္ၿပီးမရခင္ စတင္စုဖြဲ႔တဲ့ အခ်ိန္မွ စတင္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔စြဲကို အရင္တပ္မွဴးေဟာင္းေတြက ဝမ္း-ဝမ္း-ဖိုးဆစ္ (၁-၁-၄၆) လို႔ မွတ္ထားၾကေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပၾက ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ တိုင္း-၂ ခုေအာက္ မွာ ေျခလ်င္တပ္ရင္း ၁၅- ခုပဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခါစ စစ္ရံုးခ်ဳပ္ကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း ၿဗိတိသွ်တပ္ေတြက ေျပာင္းလဲလာခဲ့တဲ့ အရာရွိေတြ၊ ဗမာမဟုတ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ေတြ လႊမ္းမိုးေနခဲ့ၿပီး၊ အဲသည္အခ်ိန္က ကရင္ေတြ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကို ႀကီးစိုးေနၿပီလို႔ လည္း စစ္တပ္အတြင္း ေျပာဆိုခဲ့ ၾကပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရး ရလာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ျပည္တြင္းစစ္က ႏိုင္ငံေနရာ အက်ယ္အျပန္႔မွာ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္ ထဲက ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းထဲက တပ္အဖြဲ႔အခ်ဳိ႔ကလည္း ေတာခိုၿပီး ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၾက သလို၊ စစ္တပ္ ထဲက ကရင္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းေတြကလည္း ေတာခိုၾကပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးအတြက္ "တိုင္းျပည္ကႏုႏု၊ မုန္တိုင္းက ထန္ထန္" ဆိုသလိုပါပဲ။ တႏိုင္ငံလံုး အႏွံ႔အျပားမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကို အျပင္းအထန္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲသည္အခ်ိန္က military doctrine ေခၚတဲ့ စစ္ေရးအေျခခံမူဝါဒေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ အခ်ိန္ေတာင္ မရွိခဲ့ၾကပါဘူး။

ျပည္တြင္းစစ္ပြဲအတြင္းထဲမွာပဲ အာရံုထားေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ေတြ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ ျပည္တြင္း စစ္မီး အရွိန္က်လို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကလည္း ျပန္လည္တည္ေဆာက္ ဖြဲ႔စည္းေရးကိစၥေတြ စဥ္းစားလာ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရွမ္းျပည္ အေရွ႔ေျမာက္ပိုင္းမွာ တရုတ္ျဖဴတပ္ေတြ က်ဴးေက်ာ္မႈက စတင္ လာခဲ့ေတာ့ ပိုလို႔စနစ္က်တဲ့ စစ္ေရးခုခံမႈ အတြက္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို ျပန္လည္စုစည္း ျပင္ဆင္သင့္ၿပီလို႔ အေတြးရ လာခဲ့ပါတယ္။

အဲသည္အခ်ိန္မွာ အျခားႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားရဲ႔ တပ္ေတြဖြဲ႔စည္းပံုကို ေလ့လာဖို႔ အေမရိကန္၊ ယူဂိုဆလားဗီးယား၊ အစၥေရးလ္ အပါအဝင္ အေရွ႔အေနာက္ ႏိုင္ငံအသီးသီးကို စစ္ေရးေလ့လာေရး မစ္ရွင္ေတြ ေစလႊတ္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါတင္မက ႏိုင္ငံျခား စစ္ေက်ာင္း တကၠသိုလ္ေတြကို အတုယူလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း စစ္တကၠသိုလ္ေတြ စတင္တည္ေထာင္ လာၾက ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ ပထမဦးဆံုး စစ္ေရးအေျခခံမူဝါဒက ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မ်ား ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပၚေပါက္လာၿပီးေတာ့ ဒီမူဝါဒေတြရဲ႔ အေျခခံဗိသုကာကေတာ့ စစ္ရံုးခ်ဳပ္မွာ စစ္ဦးစီး အရာရွိခ်ဳပ္တာဝန္ ယူေနတဲ့ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေမာင္ေမာင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႔ျမစ္ဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာလည္း ဒီအေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲသည္ အခ်ိန္က ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြစဥ္းစားခ်က္က တရုတ္ျပည္မႀကီးက တရုတ္ျဖဴတပ္ေတြက်ဴးေက်ာ္မႈ ကို အေၾကာင္းျပလို႔ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈလို႔ ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္တခုက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကလည္း ကုလသမဂၢ အလံလႊင့္လို႔ က်ဴးေက်ာ္လာႏိုင္ေသးတယ္လို႔ တြက္ထားပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေန ေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာင္ အနည္းဆံုး ၃-လ ၾကာ ခုခံ စစ္ဆင္ႏိုင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒု-ဗိုလ္မွဴး ႀကီးေမာင္ေမာင္က ဒီမူဝါဒေရးဆြဲခဲ့ရာမွာ အခ်က္ -၂ ခုအေပၚ အေျခခံခဲ့တယ္လို႔ အခုစာအုပ္ေရးသူ ေမာင္ ေအာင္မ်ဳိးက ယူဆပါတယ္။ ပထမအခ်က္က သူရဲ႔ ျပင္းထန္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးအျမင္ရယ္၊ ဒုတိယ အခ်က္က သူ႔ပုဂၢိဳလ္ေရးဂုဏ္သိကၡာဆည္လိုလို႔ ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ အစပိုင္း ကာလမွာ ဒု-ဗိုလ္မွဴးႀကီးေမာင္ေမာင္က သူပုန္ထတဲ့ကရင္တပ္ေတြ ၁၉၄၉ မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး၊ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွ ျပန္လြတ္လာခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူကအျခားထိပ္ပိုင္း စစ္ဗိုလ္ေတြၾကားမွာ အရွက္ရ ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္မွဴးေမာင္ေမာင္က ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စစ္ေရးအေတြ႔အၾကံဳနည္းၿပီး၊ စာေတြ႔ေတြထဲက ဒီမူဝါဒေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔မူဝါဒ အေျခခံက က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့တပ္ေတြကို နယ္စပ္ေဒသမွာ ကာလတခုၾကာ ထိန္းထားၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာ တပ္ေတြ ေရာက္လာတာကို ေစာင့္ဖို႔လို႔ဆုိပါတယ္။ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ျငင္းပယ္ျခင္း Strategy of strategic denial လို႔ ဆိုပါ တယ္။ ဒီလို အေျခအေနေတြေၾကာင့္လည္း အလဲလဲ အကြဲကြဲအေျခအေနနဲ႔ ၾကံဳေတြ႔ရပါ တယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚဝါရီလမွာ လုပ္တဲ့ တရုတ္ျဖဴက်ဴးေက်ာ္ေရး စစ္ဆင္ေရးမွာ အေရးနိမ့္တာၾကံဳရၿပီး၊ "နဂါးႏိုင္စစ္ဆင္ေရး" ကို "နဂါးရႈံးစစ္ဆင္ေရး" ဆိုၿပီး သတင္းစာေတြက သတင္းစာေတြက ေလွာင္ေျပာင္ေရး သားခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္ရံုးခ်ဳပ္ကေတာ့ ေနးရွင္းလို သတင္းစာေတြက အေသးစိတ္ သတင္းေတြ ေဖာ္ျပတာ ေၾကာင့္ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ရတယ္ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပ ပါတယ္။ စစ္ဆင္ေရး ဒု-တာဝန္ခံ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာျမင့္ကေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း ရွည္လ်ားတာရယ္၊ စစ္ဆင္ေရးအေပၚ လူထုေထာက္ခံမႈ ရေရး အတြက္ အလြန္ အက်ဴးဝါဒျဖန္႔ခဲ့တာေၾကာင့္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ က်န္ ေလ့လာသူမ်ားကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က စစ္တပ္မွာ အမိန္႔ေပးထိန္းခ်ဳပ္မႈစနစ္ ပ်က္ယြင္းေနတာေတြ၊ ေထာက္ပံ့ေရးစနစ္ မေကာင္းတာ၊ ေသခ်ာ ေလ့က်င့္ထားမႈ မရွိတာ၊ မူဝါဒခ်ထားတဲ့အတိုင္း ယႏၱယားတပ္ဆင္ထားတဲ့ တင့္ကားေတြ၊ သံခ်ပ္ကာတပ္မေတြ စသျဖင့္ ရွိမေနတဲ့ အားနည္းခ်က္၊ အရပ္သားျပည္သူ႔စစ္ အေျခခံေတြ ေကာင္းေကာင္းမရွိတာကို အားနည္းခ်က္အျဖစ္ ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေမာင္ေမာင္လည္း ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘက္လိုက္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အေရးယူခံရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ စီအိုင္ေအနဲ႔ ပတ္သက္မႈေၾကာင့္ ထုတ္ပယ္ခဲ့တယ္၊ တန္ျပန္ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ ဖြဲ႔စည္းရာမွာ ပုဂၢိဳလ္ေရးေရွ႔တန္းတင္မႈကို ဦးေနဝင္းက အျမင္မၾကည္ျဖစ္ၿပီး ထုတ္ပစ္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ ေကာလာဟလေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္အပတ္မွာေတာ့ ဒီစစ္ေရးမူဝါဒ ဆက္လက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာပံုကို တင္ျပပါမယ္။ အားလံုးၿငိမ္းခ်မ္း ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)