ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦး (Antedeluvian)

အဲဒီအမ်ဳိးသမီးက ရင္ျပင္နီ

ကြပ္မ်က္တဲ့ အကြက္ကို ျဖတ္ေလွ်ာက္လာတယ္၊
အနည္းဆံုး ႏွစ္ဆယ္ေလာက္

အိမ္သာသံုးစကၠဴလိပ္မ်ားကို သယ္ေဆာင္လို႔  
သူ႔လက္ထဲ မဟုတ္ဘူး၊ 
လည္မွာ ႀကိဳးနဲ႔ဆြဲလို႔၊

ဒါဟာ ဒီေန႔ မယ္ေတာ္ ရုရွားရဲ႔ လည္ဆြဲပါပဲ။                      
ၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ဳိးသမီး -
ငါ့နတ္ဘုရားက - လံုးဝဂုဏ္ယူစြာ 
ငါ့ဦးေခါင္းတခုလံုးက လမ္းခင္းေက်ာက္တံုးေတြနဲ႔

ထုႏွက္ခံခဲ့ရ၊
ရုရွားမွာ ရွက္စရာ
ဂါဂါရင္ (Gagarin) နဲ႔ ရိႈစတာေကာ့ဗစ္ခ်္ (Shostakovich) ဆီက
လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရရွိဖို႔

တရားခြင္မ်ား နဲ႔ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈမ်ားက
အလြန္အမင္း ဂုဏ္သိကၡာမဲ့လိုက္တာ။

 
ဦးေဏွာက္မ်ားနဲ႔ သတၱိတို႔က ဘာေၾကာင့္မို႔
စၾကာဝဠာအတြက္ အလံုအေလာက္ရွိရတာလဲ၊ 
ဒါေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔

အိမ္သာသံုးစကၠဴက အလံုအေလာက္ မရွိရတာလဲ၊
ငါတို႔က သူရဲေကာင္းဆန္စြာ ခက္ခဲမႈမ်ားကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတယ္။
ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦးေပါ့ -
ငါ့မွာ တျခားေျပာစရာမရွိႏိုင္ဘူး -
ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦးေပါ့။

 
လူသတ္ကြပ္မ်က္တဲ့ကုန္းကေန
အံ့ၾသတုန္လႈပ္ျခင္းေတြနဲ႔
စတန္ကာ ရာဇင္ (Stenka Razin) အျဖတ္ခံထားရတဲ့ ဦးေခါင္းခြံက ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္
ေမာ္စကို ေမာလ္ရင္ျပင္ထဲက

လမ္းေလွ်ာက္ဖိနပ္တခုရဲ႔ ရန္ပြဲကို။

 
သူ႔ရဲ႔ ေဖာက္ထုတ္ထားတဲ့ မ်က္လံုးမ်ားက

အတြင္းက အျပင္ကိုေငးၾကည့္ေနတယ္၊
မြန္ဂိုးလ္ အက်ဥ္းသားတဦးလို၊ ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦး-ထမ္းပိုးကို သယ္ေဆာင္လာတဲ့

အဲဒီ ရုရွားအမ်ဳိးသမီးကို။

ကရင္မလင္နန္းေတာ္ေရွ႔မွာပဲ
တစံုတဦးက အပ္ခ်ဳပ္စက္ေျခနင္းတခုကို ဆြဲငင္လို႔ 
အျခားတေယာက္က၊ 
ပါရွန္ေကာ္ေဇာတခု၊ 
ေသခ်ာတာက ပါရွန္ မင္းသမီးရွိမေနဘူး။
အကယ္၍ ေန႔စဥ္
ခုလို ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦး ေပၚေပါက္တယ္၊ 
စတင္ကာရဲ႔ ျဖတ္ထားတဲ့ ဦးေခါင္းက ဆုပ္ကိုင္ဖို႔ ခက္ခဲ
သူတို႔က မင္းစိုးေျမပိုင္ရွင္ႏြယ္ေတြ၊ သူတို႔က ေျမကၽြန္ေတြ၊
ငါတို႔ေနတဲ့ေျမ
သက္ေတာင့္သက္သာ မရွိလွတဲ့ေျမတခု 
ကိစၥအခ်ဳိ႔ထဲက ပထမ 
ဒါေပမယ့္ အျခားေသာ ေရလႊမ္းမိုးမႈအႀကိဳေတြမွာ 
နဲ႔ ငါတို႔ရဲ႔ ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦးဝါဒ [အလြန္ေခတ္ေနာက္က်တဲ့ဝါဒ] ေတြမွာ

ေအာ္ဂလီဆန္စရာ စိတ္ဓာတ္တခု ရွိေနတယ္။ တဝက္တပ်က္ မင္းစိုးေျမပိုင္ရွင္-
တဝက္တပ်က္ ေျမကၽြန္။

ငါတို႔ရဲ႔ ရႊဲစိုညစ္ပတ္ေနတဲ့ တဝက္တပ်က္ မင္းစိုးေျမပိုင္ရွင္မ်ား
က ေဆြးေျမ့ေနတဲ့အမိုးနဲ႔ ကုန္ေလွာင္ရံုမွာ

သီးႏွံေတြစုေဆာင္း
ၿပီးေတာ့၊ ကြန္ျပဴတာမ်ားကို ႏွင္းထဲ

ပ်က္စီးရေအာင္ ပစ္ထုတ္လုိက္တယ္ -
သူ႔အနံ႔ေတြက ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ရဲ႔ စီးနင္းသိမ္းပိုက္မႈတခုလုိပဲ။
တစိတ္တပိုင္း မင္းစိုးေျမပိုင္ရွင္မ်ားက ေမာက္မာဝင့္ႂကြား ၾကည့္ေနတယ္၊ 

ရိုင္းစိုင္းစြာ၊  
ဒါေပမယ့္ မင္းကသူတို႔ကို တူးဆြၾကည့္ရင္
ခယရိုက်ဳိးမႈနဲ႔
ဝါဂြမ္းမိႈ႔သိပ္ထားတယ္။
သူတို႔ပဲ၊ ပန္းျခံမ်ားထဲ 
ပလာက်င္း၊ လိင္မဲ့ ထည့္ခဲ့ၾကတာ၊ 
ေရႀကီးမႈအႀကိဳမွာ သံျပားဝိုင္းပစ္သူမ်ားနဲ႔ သရိုးကိုင္ေဆးသုတ္တယ္။
သူတို႔ရဲ႔ သံျပားဝိုင္းပစ္သူမ်ားက နည္းနည္းတို႔ထိလိုက္ရံုနဲ႔ ၿပိဳလဲပ်က္စီးသြားၾကတယ္။
သူတို႔ရဲ႔ နာရီႏိႈးစက္ေတြက နာရီႏိႈးစက္တလံုး မရွိဘဲ

ႏိုးထၾကမွာ မဟုတ္ဘူး။
သူတို႔ စတိုးဆိုင္မ်ားမွာ

မဝတ္ဆင္သၾကပါနဲ႔
အဲဒီမွာ ဝတ္စံုေတြမရွိဘူး က်ိန္စာ ဖရုသဝါစာေတြပဲရွိတယ္၊ 
ရွဴးဖိနပ္ေတြ မရွိဘူး၊ က်ဴးလြန္ႏွိပ္စက္မႈေတြပဲ ရွိတယ္၊
သူတို႔ရဲ႔ ဟင္းရြက္ျခင္းေတာင္းမ်ားက
ေသမ်ဳိးလူေတြရဲ႔ က်င္းမ်ားပဲ၊
ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ေစ်းဆိုင္စတိုးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့သူေတြအတြက္

ေစ်းဆိုင္စတိုးတခုက ဘုရားေက်ာင္း မျဖစ္ႏိုင္ေပဘူး။
အဲဒါ သူတို႔ရဲ႔လည္ပင္းေတြပဲ
အိမ္သားသံုးစကၠဴ ဆြဲႀကိဳးမ်ားနဲ႔
ငါတို႔ရဲ႔ နစ္နာရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးဝတ္ဆင္ထားသလို၊ 
ေသခ်ာတာက ပုလဲေတြ မဟုတ္ၾကဘူး၊
ငါ ဘယ္လိုယံုၾကည္ခ်င္ပါသလဲ -
မဆိုၾကတဲ့ေတးကို ဆိုၾကလိမ့္မယ္၊
ေဆာင္းဦးရာသီရဲ႔ ေရလႊမ္းမႈေတြလို၊
ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦး ဝါဒီေတြအားလံုးကို ငါတို႔ ေဆးေၾကာပစ္လိုက္မယ္၊ 
ၿပီးေတာ့ ငါတို႔ခ်စ္ရသူမ်ားရဲ႔ လည္ပင္းမ်ားမွာ 
သူတို႔နဲ႔ ထိုက္တန္စြာ

တကယ့္ အစစ္အမွန္လည္ဆြဲေတြကို

တို႔ဆင္မယ္။ 

ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

၁၉၈၆ ခုႏွစ္။
Translated by Albert C. Todd and James Ragan 

Antediluvian (ေရကပ္ႀကီးေခတ္ဦး) ဆိုတာ သမၼာက်မ္းစာ (ကမၻာဦးက်မ္းပါ) ကာလျဖစ္တယ္။ ဒီေဝါဟာရကို တနည္း အားျဖင့္ အလြန္ေခတ္ေနာက္က်တဲ့၊ အလြန္ေရွးဆန္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးလည္း သံုးႏႈန္းၾကတယ္။

Dmitri Shostakovich ဒီမီထရီ ရိႈစတာကိုဗစ္ခ်္ (၁၉၀၆-၁၉၇၅) က ဆုိဗီယက္ယူနီယံကာလ အထင္ရွားဆံုး ပါရမီရွင္၊ ေတးဂီတ ေရးဖြဲ႔သူလို႔ အသိအမွတ္ျပဳခံရတယ္။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ စတာလင္နဲ႔ ေပၚလစ္ဗ်ဴရိုေရွ႔ေမွာက္မွာ ေဖ်ာ္ေျဖဖို႔ ဆင့္ ေခၚခံရတယ္။ "ေလဒီ မကၠဘက္သ္" (Lady Macbeth of the Mtsensk District) ေအာ္္ပရာကို ေဖ်ာ္ေျဖေပးရတယ္။ စတာလင္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ပိတ္ကားမခ်ခင္ ထျပန္သြားၾကတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ပရာဗဒါသတင္းစာ က ဒါဟာ ဂီတမဟုတ္ဘူး၊ ရႊ႔ံထဲလူးလိမ့္ေနတာပဲ (Muddle instead of Music) လို႔ အယ္ဒီတာအာေဘာ္ေရးတယ္။ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေဝဖန္တယ္။ ေလဒီမကၠဘက္သ္ ေအာ္ပရာကို အက်င့္ပ်က္၊ ဘူဇြာလူကုန္ထံၾသဇာ မကင္းဘူးလို႔ သမုတ္တယ္။ ပါတီဆန္႔က်င္ေရး အျမင္ရွိတယ္လို႔ စြပ္စြဲတာေၾကာင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အမ်ားက ေရွာင္ဖယ္တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူက ျပန္လည္စိစစ္ေရး အစည္းအေဝးေတြေတာ့ မတက္ခဲ့ရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဝင္ေငြသိသိသာသာက်သြားတယ္။ တလကို ရူဘဲ ေငြ ၁၀,၀၀၀-၁၂,၀၀၀ ရေနရာကေန ၂၀၀၀-၃၀၀၀ ေလာက္ပဲ ဝင္ေတာ့တယ္။ သူက စတုတၳေျမာက္ဆင္ဖိုနီ ေတးသြားကို ေရးတယ္။ ၁၉၃၆ ဒီဇင္ဘာမွာ ေဖ်ာ္ေျဖဖို႔ျပင္ဆင္ေနတုန္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႔ မေဖ်ာ္ေျဖဖို႔ ဖိအားေပးခံရတယ္။ အရွက္ ခြဲ ဒဏ္ေငြရိုက္ခံရတယ္။ အဲဒီကာလ (၁၉၃၆-၃၉) မွာ လူေတြ ရွင္သန္ေရးအတြက္ပါ ခက္ၾကတယ္။ စတာလင္လက္ထက္ လူေပါင္း ၇ သန္းေလာက္ဖမ္းဆီးခံရခ်ိန္၊ သူ႔ေယာက္ဖ အဖမ္းခံရတယ္။ သူ႔ညီမ ျပည္ေျပးျဖစ္ရတယ္။ သူ႔ ေယာကၡမကို အလုပ္ၾကမ္းစခန္း ပို႔ခံရတယ္။ ၁၉၃၆ မွာ သူ႔အတြက္ ရပ္တည္ေပးခဲ့ၾကသူေတြ အခုေတာ့ေသၿပီ။ ပရာပဒါသတင္းစာ ေခါင္းႀကီးပိုင္းက ရိႈစတာကိုဗစ္ခ်္ကို အေရးယူဖို႔ ေရးတာကို စာေရးဆရာႀကီး မကၠဇင္ ေဂၚကီက စတာလင္ဆီစာေရးလို႔ ကန္႔ကြက္ခဲ့ဖူးတယ္။ ပဥၥမေျမာက္ ဆင္ဖိုနီေတးသြားကို သူ႔ဇက္ေပၚဓားဝဲေနစဥ္ကာလမွာပဲ သူေရးဖြဲ႔ခဲ့တယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္း သတိထားေဝဖန္မႈေတြ ၾကားက နာမည္ျပန္ရလာခဲ့တယ္။ ဆင္ဖိုနီ ၁၅-ခုနဲ႔ ကြန္ဆတ္တီ ၆ ခု ေရးဖြဲ႔ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မွာ ဆိုဗီယက္ယူနီယံရဲ႔ အႀကီးျမတ္ဆံုးဆိုဗီယက္အျဖစ္ (၁၉၆၂ ကေန ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ) အသိအမွတ္ျပဳခံရတယ္။  

Yuri Alekseyevich Gagarin ယူရီ ဂါဂါရင္ (၁၉၃၄-၁၉၆၈) က နာမည္ေက်ာ္ဆိုဗီယက္ အာကာသယာဥ္မွဴး၊ အာကာသထဲ ကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ ပထမဦးဆံုးထြက္ခဲ့သူပါ။ သူက ဆုေတြ၊ ခ်ီးျမႇင့္မႈေတြ အမ်ားအျပားရၿပီး၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံရဲ႔ သူရဲေကာင္းဆု ရခဲ့သူပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အာကာသယာဥ္မွဴးေတြကို ေလ့က်င့္ေပးသူ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကို ပ်ံသန္းခြင့္ ရပ္ထားတဲ့ကာလေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာ မစ္-၁၅ ေလယာဥ္ပ်က္က်ၿပီး သူေသဆံုးရပါတယ္။ သူ ေသဆံုးရတဲ့အေၾကာင္းကလည္း လွ်ဳိ႔ဝွက္ဆန္းၾကယ္ ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

Stenka Razin စတင္ကာ ရာဇင္ (၁၆၃၀-၁၆၇၁) ေကာ့ဆက္ လယ္သမားသူပုန္ေခါင္းေဆာင္။

boyar ၁၀-ရာစုမွ ၁၇ ရာစုၾကားကာလ မင္းညီမင္းသားေတြၿပီးရင္ အာဏာအရွိဆံုး ေျမရွင္မ်ား ျဖစ္တယ္။ ဒီလို ဆာ အမည္ေတြကို ရုရွား၊ ယူကရိန္း၊ ရိုေမးနီးယား၊ ဖင္လန္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေတြ႔ရတယ္။ 

ဒီမွာ ဒါပဲ (Here is what)

ဒီမွာ ငါျဖစ္ေနပံု၊  

ငါ့မိတ္ေဆြေဟာင္းေတြ လာမလည္ၾကေတာ့ဘူး
ၿပီး၊ လာသင့့္သူေတြကမလာ၊ အသံုးမက်တဲ့ ဝင့္ဝါေမာ္ႂကြားျခင္းေတြက

အေဖာ္အေပါင္း အေထြေထြနဲ႔လာတယ္။

ၿပီးေတာ့ သူ
မသြားသင့္တဲ့ သူေတြနဲ႔ တေနရာရာကိုသြားတယ္၊
သူကလည္း ဒါကိုနားလည္၊
ငါတို႔ၾကား သေဘာထားကြဲျပားမႈေတြက မရွင္းၾကရေသးဘူး၊
ဒါေၾကာင့္ တို႔ႏွစ္ေယာက္လံုး ခံစားေနရတာေပါ့။

ဒီမွာ ငါျဖစ္ေနရပံု၊
လာသင့္တဲ့ မိန္းကေလးမ်ားအားလံုး ေရာက္မလာၾကဘူး
သူမက ငါ့ပခံုးေပၚလက္ေတြကိုတင္လို႔
အျခား[တေယာက္] ဆီကေန ငါ့ကို လုယူသြားခဲ့တယ္။

ၿပီးေတာ့ သူကပဲ၊ တစံုတေယာက္ ပခံုးေပၚ သူမလက္မ်ားတင္ထားရတာ
ဘုရားသခင္ အလိုေတာ္အရလို႔ ငါ့ကိုေျပာတယ္၊ 
အဲဒီ သူမကပဲ
လက္စားေခ်တဲ့အေနနဲ႔

ငါ့ကို ခိုးယူခံရသူဆီကေန

စတင္ခိုးယူရမွာပဲ။

သူမက ဒီလိုမ်ဳိး ခ်က္ခ်င္း မတုံ႔ျပန္ဘူး
သူ႔ကိုယ္တိုင္ထဲ ရုန္းကန္ရင္ဆိုင္ ေနလိမ့္မယ္
ၿပီးေတာ့ သိစိတ္မဲ့စြာပဲ ေရြးခ်ယ္
သူ႔ကို အေပၚယံၾကံသူ တေယာက္ကို။

အို… ဘယ္ေလာက္မ်ား စိတ္ပင္ပန္းရပါသလဲ၊
မက်န္းမာ ခ်ဴခ်ာလိုက္ပါသလဲ
မလိုလားအပ္တဲ့ ပတ္သက္ရမႈမ်ား
မလိုလားအပ္တဲ့ မိတ္ေဆြျဖစ္မႈမ်ား။
တစံုတရာက တဖက္စြန္းေရာက္စြာ ငါ့ကိုယ္တြင္း စိတ္ဓာတ္က်ေစ။

အို… တစံုတေယာက္
လာပါ၊
တေယာက္နဲ႔ တေယာက္

တစိမ္းတရံဆန္ျဖစ္ေနသူတို႔ရဲ႔
သမၺႏၶ ေပါင္းစပ္မႈကို

ခြဲေပးပါ။
နီးကပ္ ေတာ္စပ္ေနေပမယ့္

ခြာျပဲေနၾကတဲ့ ဝိဉာဥ္လိပ္ျပာတို႔ကို

[ခြဲေပးပါ]။  

ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)
၁၉၅၇ ခုႏွစ္။
Translated by Albert C. Todd

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစိုိ႔ရဲ႔ (Let’s not)

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...

အရာရာတိုင္းက သရဲတေစၦဆန္၊
ပလာက်င္းျပဴတင္းေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေန၊
ကားရပ္ဖို႔မီးေရာင္ ေနာက္မွာ ႏွင္းေတြက နီက်င္၊

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...

အရာရာတိုင္းက သရဲတေစၦဆန္၊
ေယာက္်ား-မိန္းမေတြ မရွိၾကတဲ့ မတ္လ ဥယ်ာဥ္တခုလိုပဲ၊

ျမဴႏွင္းထဲေပ်ာက္ကြယ္
အရိပ္ေတြကပဲ စီတန္းခ်ီတက္။

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...
ငါ သစ္တပင္ေဘးရပ္ေန၊
စကားမဆို၊ လွည့္စားမခံ၊
ေရွ႔မီးေရာင္ေတြရဲ႔ ေတာက္ပမႈဒြိစံုကို ရင္ဆိုင္လို႔၊
တိတ္ဆိတ္တဲ့ လက္ရဲ႔ ထိေတြ႔မႈနဲ႔၊
ဒါေပမယ့္ မခ်ဳိးဖဲ့လိုက္ပါနဲ႔
ႏုတဲ့ ေရခဲပန္းဆြဲေတြက သစ္ခက္ေတြကို အက်ဥ္းခ်ထားတယ္။

 
မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...
အိပ္ငိုက္မူးတူး၊ လွိမ့္သြားတဲ့ ထေရာ္လီေပၚမွာ မင္းကိုငါျမင္တယ္၊
ျပဴတင္းမွာ ေမာ္စကိုရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေရာင္စဥ္ေတြနဲ႔
မင္းရဲ႔ပါးျပင္က ကေလးတေယာက္ရဲ႔ သိုးေမြးလက္အိပ္အေပၚ ေဖာင္းအိ
အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ရဲ႔ ညိႇဳးမာန္ဖြဲ႔မႈေတြနဲ႔ ငါ့ကို ေတြးေနတယ္။

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...

မင္းက မၾကာမီ မိန္းမႀကီးလံုးလံုး ျဖစ္ေတာ့မွာ၊ သိမ္ေမြ႔ ၿပီးေတာ့၊ ႏြမ္းဖတ္
ခ်ီးေျမွာက္မႈေတြကို ဆာေလာင္လုိ႔၊ ၾကင္နာမႈေတြရဲ႔ ညံ့သက္ေႏြးေထြးမႈေတြအတြက္
မတ္လ ေနာက္တႀကိမ္လာဦးမယ္၊
အေတြ႔အၾကံဳႏုတဲ့ လူငယ္ေလးက မင္းနားထဲ ေလခၽြန္လာလိမ့္မယ္
မင္းရဲ႔ေခါင္းက မထိန္းသိမ္းႏိုင္ဘဲ ခ်ာကနဲလွည့္ၾကည့္မိ။

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...
မင္းတို႔ႏွစ္ေယာက္လံုး အတြက္ရယ္ပါ
ေခ်ာတဲ့လမ္းေပၚ သူနဲ႔ေအးေအးလူလူ မေလွ်ာက္ပါနဲ႔လား၊
မင္းရဲ႔ အာခံတတ္တဲ့ လက္ေတြကို
သူ႔ပခံုးမ်ားေပၚ မတင္ပါနဲ႔လား၊

ဒီေန႔ ငါ မတင္ထားခဲ့သလိုေပါ့။

မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔ရဲ႔...
အို… ငါ့လိုပဲ၊ သရဲတေစၦၿမိဳ႔ေတာ္မွာ မယံုၾကည္စြာ၊
ေျမေကာထဲ၊ ေၾကာက္လန္႔စြာ

ႏိုးထလာရမႈကို ကင္းလြတ္ခြင့္ရဖို႔၊
ေျပာပါ။ 'မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔႔...'
ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳိးနဲ႔

မင္းေခါင္းကို မညြတ္လိုက္ပါနဲ႔၊
ေျပာပါ။ မင္းကို ' မလုပ္ဘဲေနလိုက္ၾကပါစို႔... ' လို႔။
ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

၁၉၆၀ ခုႏွစ္။
Translated by Stanley Kunitz with Anthony Kahn

ငါ့လက္ေရး (My Handwriting)

ငါ့လက္ေရးက လက္ေရးလွအတတ္နဲ႔မဟုတ္ 

လွပဖို႔ စည္းမ်ဥ္းေတြ မလိုက္နာ 
စာလံုးေတြက ဒယီးဒယိုင္  
ေမးရိုးကို ခပ္ျပင္းျပင္းထိုးထားသလို ခ်ာခ်ာလည္။

ဒါေပမယ့္ မင္း၊ ငါ့ရဲ႔ မ်ဳိးရိုးဆင္းသက္လာသူ… ငါ့စာသားေတြကို ေဝဖန္သူ 
အတိတ္ရဲ႔ ဖိနပ္ခြာရာေတြကို ေနာက္ေယာင္ခံ လိုက္လာၿပီးေတာ့ 
ေလျပင္းမုန္တိုင္းအစု ၾကားထဲ
မင္းရဲ႔ ဘိုးေဘးေတြကေတာ့ မိေနၿပီေပါ့။

သူက ေထာင္လႊားစြာ၊ ကမ္းရိုးတန္းသြား ကုန္သေဘၤာတစင္းေပၚမွာ ေလွ်ာက္ခဲ့တာ 
နည္းနည္း ေမာက္မာသမို႔ 
ဒါေပမယ့္ မင္းက

စာေရးတဲ့သူရဲ႔ လွည့္ကြက္ေတြသာမက၊
ခၽြန္ခၽြန္ေစာက္ေစာက္ လက္ေရးကို ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ျမင္သင့္တယ္။

ႏွင္းမုန္တိုင္းေတြေၾကာင့္ သိပ္မေႏြးေနတာ၊ 
အက်င့္ပါေနသလို၊
သူပံုမွန္ေသာက္တဲ့

စီးကရက္တဗူးလို [ပစ္လိုက္သလို] မ်ဳိး

မင္းရဲ႔ ဘိုးေဘးက လႊင့္ပစ္လိုက္ဖို႔ ေရးခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ 

ေသခ်ာတာေပါ့၊ ငါတို႔လမ္းကို အေဝးဆံုးေရာက္ေအာင္ သတၱိရွိရွိ သြားခဲ့ၾကတယ္
ဒါေပမယ့္ စာတေၾကာင္းေရးဖို႔က ခက္ခဲလွတယ္။ 
မင္းေခါင္းက ေလွအကန္႔ နံရံနဲ႔ အားရပါးရ

ေဆာင့္ေဆာင့္မိတဲ့ အခါမ်ဳိးေပါ့။

အေရျပားေတြ၊ အရိုးေတြကို စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားၿပီးေတာ့ 
ခ်ီးက်ဴးေထာပနာ သီခ်င္းေတာ့ ဆိုဖို႔ခက္လိမ့္မယ္။ 
မင္းျမင္ရတာက၊ မင္းကိုအတင္းအက်ပ္ ခိုင္းေနတာကေတာ့
မခ်ီးက်ဴးဖို႔ပဲ။ လႊင့္ပစ္လိုက္ဖို႔ပဲ။

ဒလက္ေမႊတဲ့ ေရလိႈင္းေတြက ေမာ္တာစက္ကို လည္မ်ဳိညႇစ္၊
ၿပီးေတာ့ လိႈင္းရဲ႔ အေမာက္ေတြက မင္းရဲ႔ နဖူးကို ခ်ိန္ရြယ္လာတယ္၊ 
အစြန္းအထင္းေတြက တခမ္းတနားလုပ္တာထက္ ပိုေကာင္းတယ္
အားလံုး အမဲေရာင္၊ ဒါ အမွန္ပဲ။

ဒီမွာ - လက္ေခ်ာင္းေတြက ထံုက်င္ေနတယ္၊
ဒီမွာ - ဖူးေယာင္မႈေတြက က်ိတ္ၿပီး ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္တယ္၊
ဒီမွာ - ကေလာင္တံက မေသခ်ာမႈေတြနဲ႔ တုံ႔ခနဲ ေဆာင့္ေဆာင့္ဆြဲတယ္၊
တကယ္လုပ္မယ့္ ေရေအာက္ေသာင္စြယ္ေတြက အေဝးကို။

ဒါေပမယ့္၊ ဒီလို ကိုးရိုးကားယားအေျခအေန အားလံုးကို ျဖတ္သန္းၿပီးေတာ့၊ 

ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ဒုကၡေတြ လက္ခုပ္တြင္းကေန ျဖတ္ၿပီးေတာ့ 
အိုင္ဒီယာတခုက ကုန္သေဘၤာတစင္းရဲ႔လမ္းက ေပၚထြက္လာတယ္၊
လီနာကလည္း အာတိတ္ကမ္းေျခကေန လြတ္ထြက္ခဲ့တယ္။

ေနာက္ေတာ့၊ မ်ဳိးရိုးဆင္းသက္လာသူ… ပံုစံကို ျဖည္းျဖည္းဆဲပါ၊ 
ဘိုးေဘးေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မဆံုးျဖတ္လိုက္ပါနဲ႔ 
ၿပီး၊ ကဗ်ာဆရာရဲ႔ လက္ေရးေတာင္မွ
အခ်ိန္ရဲ႔ ပေဟဠိအတြက္ အေျဖတခုခုကို ရွာေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။

ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

၁၉၆၇ ခုႏွစ္။
Translated by Albert C. Todd 

မင္းအခ်စ္က ႀကီးျမတ္စြ (You Are Great In Love)

မင္းအခ်စ္က ႀကီးျမတ္စြ

မင္းက ရဲတင္းတယ္၊
ငါ့ေျခလွမ္းတိုင္းက ရွက္ရြံ႔ေနတာေပါ့၊
ငါမင္းကို မေကာင္းတာဘာမွ မလုပ္ပါဘူး၊ 
ဒါေပမယ့္ ေကာင္းတာလုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔လဲ ခက္ခဲလွတယ္၊
ၾကည့္ရတာ မင္းက
ငါ့ကို ေတာတခုထဲက

ျခံဳေတြလဲေနတဲ့ လူသြားလမ္းေလးထဲေခၚေဆာင္သြား
အခု ငါတို႔က ခါးအျမင့္ရွိတဲ့ ပန္းရိုင္းေတြၾကား အျမင့္ကိုတက္ေနျပန္တယ္၊
ဘာပန္းေတြမွန္း

ငါမသိႏိုင္ေပဘူး။
အတိတ္အေတြ႔အၾကံဳေတြလည္း မကယ္မကူႏိုင္၊
ငါ ဘာလုပ္ရမွန္း

မသိဘူး၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမွန္း မသိဘူး။
မင္းက ပင္ပန္းေနၿပီ၊
ငါေပြ႔ေခၚသြားဖို႔ မင္းကေတာင္းဆိုတယ္၊
ငါ့လက္ထဲ ေရာက္ေနခဲ့ေပါ့။
'ျမင္လား၊

ေကာင္းကင္က ျပာလိုက္တာ၊ 
ၾကားလား
ေတာထဲမွာ ဘာငွက္ေတြမ်ားလဲ၊ 
ေကာင္းၿပီ၊ မင္းက ဘာကိုေစာင့္ေနတာလဲ၊ 
ေကာင္းၿပီေလ… 
ငါ့ကို သယ္ေဆာင္သြားပါ'
ဆိုေတာ့ ငါမင္းကို ဘယ္ကိုသယ္ေဆာင္သြားရမွာလဲ ...

ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

၁၉၅၃ ခုႏွစ္။
Translated by Albert C. Todd 

ေနာက္ဆံုး ယံုၾကည္မႈ (Final Faith)

ငါတို႔ဟာ တြန္႔လိမ္ေဖာက္ျပန္လြန္းလို႔ 

ငါတို႔တေယာက္ခ်င္းကို ကယ္တင္ဖို႔ မရွိေတာ့ဘူး.. ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ေသးရဲ႔လား၊  
ေတာင္ပံတပ္တဲ့ ဒံုးပ်ံေတြေခတ္မွာမွ

အိုင္ဒီယာေတြကလည္း ေတာင္ပံမဲ့ေနတာလား။ 

မသန္စြမ္းေနတဲ့ ဘုဇပတ္ပင္ေတြ 
ေနာက္ဆံုးျမစ္အေပၚ ကိုင္းညြတ္ဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေသးရဲ႔လား၊  
သူ႔ရဲ႔ ဆူပြက္ေနတဲ့ ေရမွာ

ေနာက္ဆံုးလူသားကို ျမင္ရလိမ့္မွာေပါ့။

စိန္႔ ဘာေဆးလ္ (Saint Basil) ရဲ႔ဟာ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုတာဒိမ္း (Notre Dame) ျဖစ္ျဖစ္

ေနာက္တႀကိမ္ ေခါင္းေလာင္းထိုးသံႀကီး ျဖစ္ႏိုင္ေသးရဲ႔လား၊ 
ငါတို႔ရဲ႔ ေနာက္ဆံုးေလွခါးထစ္ေတြေပၚက

ႏ်ဴထရြန္ျဒပ္မႈန္ ေရျမဳပ္ ပန္းထြက္ဦးမလား။

ဒါေပမယ့္ အဲဒီၿဂိဳဟ္၊ ခ်ယ္ရီပင္မ်ား၊

ငွက္မ်ား နဲ႔ ၾကက္မ်ား ေသေၾကပ်က္စီးၾကလိမ့္မယ္၊

ငါေတာ့ မယံုၾကည္ဘူး၊ ဒီမယံုၾကည္မႈက
ငါ့ရဲ႔ ေနာက္ဆံုးယံုၾကည္မႈပဲ။

ေမွ်ာ္စင္မ်ားမွာ ဦးေခါင္းခံြၿပီး ဦးေခါင္းခြံ

ေနာက္တႀကိမ္ စုပံုေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ 
ေနာက္ဆံုး ႏ်ဴရင္ဘတ္ခံုရံုးက

စစ္ၿပီးမွမဟုတ္၊ စစ္မတိုင္ခင္ ငါတို႔ဆီ ခ်ဥ္းကပ္လာမွာ။

ကမၻာေျမေပၚက ေနာက္ဆံုးစစ္သားက 
သူ႔ပခံုးစလြယ္ကို ေခ်ာင္းတခုထဲ ပစ္ခ်လိုက္မွာပဲ၊ 
ၿပီးေတာ့၊ ပုစဥ္းပ်ံက အဲဒီအေပၚ ဘယ္ေလာက္ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ

ထိုင္ေနတာ ၾကည့္ေနလိမ့္မယ္။

လိမ္ညာေကာက္က်စ္မႈေတြအားလံုး အဆံုးသတ္ရမွာပဲ၊
ငါတို႔ဟာ မိသားစုေတြပါ ဆိုတာ- လူေတြအားလံုး နားလည္လာလိမ့္မယ္၊
ေနာက္ဆံုးအစိုးရက

သူ႔ဘာသာ ဖ်က္သိမ္းလိုက္မွာပဲ။

ေနာက္ဆံုး ေခါင္းပံုျဖတ္သူက
သြားမဲ့မဲ့ သူ႔ပါးစပ္ကိုျဖဲလို႔
ေနာက္ဆံုး ပိုက္ဆံကို ၿမိဳခ်လိမ့္မယ္
ရသာမြန္ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္တခုလို ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္လွ်ဳိးနဲ႔ေပါ့။

ေနာက္ဆံုးလက္က်န္ ငေၾကာက္အယ္ဒီတာက
ထာဝရ ပ်က္ကိန္းဆိုက္မွာပဲ။
သူဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ အရာရာတိုင္းဆီက

အစီအစဥ္အလိုက္ ဇာတ္ကြက္ေတြကိုဖတ္ဖို႔လား။ 

ေနာက္ဆံုးလက္က်န္ ဗ်ဴရိုကရက္ကေတာ့
အနားယူၿပီ၊ တိတ္ေနၿပီ။ 
ေနာက္ဆံုး ရာဘာတံဆိပ္တံုးနဲ႔

သူ႔ အစာႁပြန္ကေတာ့ လစာေပးေငြေတြနဲ႔ ျပည့္ေနေပါ့။

ေနာက္ဆံုးႏွစ္မ်ားမွာ ကမၻာေျမက

အေၾကာက္တရားမရွိရေအာင္ ေျပာင္းသြားမယ္။

ေနာက္ဆံုး ႀကီးျမတ္တဲ့ ကဗ်ာဆရာကို

ဘယ္ေတာ့မွ ေမြးဖြားလာမွာ မဟုတ္ေပဘူး။

ယက္ဂ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

========

Saint Basil's Cathedral ေမာ္စကိုၿမိဳ႔၊ ရင္ျပင္နီရွိ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းႀကီး။

Notre Dame Cathedral ပါရီၿမိဳ႔ရွိ အလယ္ေခတ္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းႀကီး။

ဟာသ (Humor)

ဇာမ်ား၊ ဘုရင္မ်ား၊ အင္ပိုင္ယာျပည့္ရွင္မ်ား 

ကမၻာေျမေပၚက အာဏာပိုင္ၾကသူမ်ားက
လူမ်ားစြာကို ခ်ီတက္အေလးျပဳၾကဖို႔ အမိန္႔ေတြေပးခဲ့ၾကတယ္
ဒါေပမယ့္ ရယ္စရာဟာသတခုကိုေတာ့ အမိန္႔မေပးႏိုင္ၾကဘူး။

ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား ထိတ္ထိတ္ႀကဲ ပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ႔ နန္းေတာ္မ်ားကို
လူေလလြင့္ အီဆြပ္ (Aesop) လာလည္ေတာ့  

တေန႔လံုး သက္ေတာင့္သက္သာ တေသြးတေမြးျဖစ္ေနသူမ်ားက
သူတို႔က သူ႔ကို သူဆင္းရဲတေယာက္လို ကန္ေက်ာက္ရိုက္ႏွက္ခဲ့ၾကတယ္။

အိမ္မ်ားထဲမွာ၊ သီလေၾကာင္ေတြက
သူတို႔ရဲ႔ ေသးေကြးနဲ႔ ေျခေထာက္ရာေတြ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့ၾကတယ္၊
အဲဒီမွာ ေဟာ့ဂ်ာ နာစရက္ဒင္ (Hodja-Nasred-Din) က သူ႔ရဲ႔ ျပက္လံုးေတြနဲ႔
ရိုင္းျပမႈေတြအားလံုးကို သန္႔စင္ေစခဲ့တယ္၊
စစ္တုရင္ရုပ္ေတြရဲ႔ ကစားခံုတခုလို။

သူတို႔က ဟာသအတြက္ အမိန္႔ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းၾကတယ္၊
ဒါေပမယ့္ ဟာသက သယ္ေဆာင္လာလို႔ရတာ မဟုတ္၊
သူတို႔က ဟာသကို သတ္ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္၊
ဒါေပမယ့္ ဟာသက သူတို႔ကို သေရာ္ေမာ္ကားလုပ္တယ္၊
ဟာသကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ ခက္ပါေပ့။

သူတို႔က သူ႔ကို တႀကိမ္ၿပီးတႀကိမ္ ကြပ္မ်က္ခဲ့ၾကတယ္၊
ျဖတ္ထားတဲ့ သူ႔ရဲ႔ေခါင္းကို
အခၽြန္တခုမွာ ထိုးစိုက္လို႔။
ဒါေပမယ့္ ေရွးျပဇာတ္သရုပ္ေဆာင္ေတြက ပုေလြမႈတ္တာနဲ႔
သူတို႔ရဲ႔ အရႊန္းျပက္လံုးဇာတ္ကို စၾကေတာ့တာပဲ၊
ဟာသက အံတုထႂကြ ေအာ္ဟစ္တာပဲ၊
'ငါ ျပန္လာၿပီ။ ငါ… ဒီမွာ '
ၿပီး၊ ေျခလႈပ္ရွား စတင္ကေတာ့တယ္။

တိုၿပီး၊ ေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ အျပင္ဝတ္ကုတ္အက်ၤ ီထဲမွာ
မ်က္လံုးမ်ား ႏွိမ့္ခ်လို႔၊ ေနာင္တ မ်က္ႏွာဖံုးတခုနဲ႔
ႏိုင္ငံေရး ရာဇဝတ္ေကာင္၊ သူက
ခုေတာ့ ဖမ္းခံထားရၿပီး၊ ကြပ္မ်က္ခံရဖို႔ ေလွ်ာက္သြားခဲ့တယ္၊

သူက နည္းလမ္းတိုင္းနဲ႔ ေစာဒကတက္ဖို႔ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္၊
ဘဝရဲ႔ အျခားဘက္ျခမ္းကို လက္ခံလို႔၊
ဒါေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္း သူက ကုတ္အက်ၤ ီေအာက္က လူးလြန္႔ခဲ့
ၿပီး၊ သူ႔လက္ကို ေဝွ႔ယမ္းတယ္၊ ကဆုန္စိုင္းေျပးတယ္။

ဟာသကို အခ်ဳပ္ခန္းထဲ ပစ္ထည့္ခ့ဲတယ္
ဒါေပမယ့္ လုပ္ခဲ့တာ သိပ္ေကာင္းပါတယ္၊
ဟာသက အက်ဥ္းေထာင္သံတိုင္ေတြနဲ႔

ေက်ာက္နံရံေတြကို ျဖတ္ထြက္သြားတယ္။
အဆုပ္မ်ားထဲက ေခ်ာင္းဆိုးထုတ္လို႔
ရာထူးတာဝန္ရွိၾကတဲ့ ဘယ္သူမဆိုလိုပဲ
သူက လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ခပ္ရိုးရိုးစင္းစင္းသီခ်င္းတိုကို ဆို၊
ေဆာင္းရာသီနန္းေတာ္အေပၚ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ကိုကိုင္လို႔
ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္တယ္။

သူ႔ကို မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္ၾကည့္ၾကတာမ်ဳိးေတာ့ သူ က်င့္သားရေနၿပီ၊
ဒါေပမယ့္ သူတို႔က သူ႔ကို ဒုကၡမေပးၾကပါဘူး
ဟာသျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ

ဟာသက သူ႔ကို ဖ်တ္ခနဲ ဖ်တ္ခနဲ ၾကည့္တယ္။

သူက အခ်ိန္တိုင္းမွာ ရွိေနတယ္။ သြက္လက္ကၽြမ္းက်င္၊ ျမန္ဆန္၊
ဘယ္အရာမဆိုကေန လွစ္ခနဲ ေပ်ာက္သြား၊ အရာတိုင္းကို ျဖတ္သန္းသြား၊ လူတိုင္းကို ျဖတ္သန္းသြား၊
ဟာသျဖစ္ရတာ သိပ္ၿပီး ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတယ္၊

သူက ရဲစြမ္းသတၱိနဲ႔ လူတေယာက္ပဲ။

ယက္ဗ္ေဂနီ ယက္ဗ္တူရွင္ကို (Yevgeny Yevtushenko)

Translated by George Reavey

Aesop  (ဘီစီ ၆၂၀-၅၆၄) က ဂရိက ပံုေျပာဆရာနဲ႔ ပံုျပင္တီထြင္သူပါ။ အီဆြပ္ပံုျပင္မ်ားလို႔ ဆိုရေလာက္ေအာင္ နာမည္ ေက်ာ္ပါတယ္။ သူတကယ္ ရွိ-မရွိ မေသခ်ာပါဘူး။ သူစာေရးသားခဲ့တာလည္း မေတြ႔ရဘူး။ သူ႔ပံုျပင္ေတြကိုေတာ့ ရာစုႏွစ္ မ်ားစြာ၊ ဘာသာစကားမ်ားစြာနဲ႔ လက္ဆင့္ကမ္း၊ ေျပာဆိုခဲ့ၾကတယ္။ ဒီပံုျပင္ အမ်ားစုမွာ တိရိစၦာန္နဲ႔ သက္မဲ့ေတြက လူေတြ လိုပဲ စကားေျပာဆို၊ ျပႆနာေတြေျဖရွင္း၊ လူေတြ အမူအက်င့္အတိုင္း ျပဳမူၾကတယ္။

Nasreddin Hodja ေဟာ့ဂ်ာ နာစရက္ဒင္က တူရကီက နာမည္ေက်ာ္လူလိမ္တဦးပါ။ နာစရက္ဒင္ကို ၁၂၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဆီဗရီဟီဆာ (Sivrihisar) က ေဟာ္တို (Horto) ေက်းရြာမွာ ေမြးတယ္ဆိုၾကတယ္။ ၁၂၃၇ ခုႏွစ္မွာ Aksehir ကို ေရႊ႔ ေျပာင္းလာၿပီး၊ အစၥလမ္သကၠရာဇ္ ၆၈၃ (၁၂၈၄ သို႔မဟုတ္ ၁၂၈၅ ခုႏွစ္) မွာ ေသတယ္။ သူနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာဆိုစရာ စကားပံုျပင္ ၃၅၀ ေလာက္ က်န္ခဲ့တယ္။ ေဟာ့ဂ်ာဆိုတာကေတာ့ ဆရာ သို႔မဟုတ္ ပညာရွင္လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။