ၿမိဳ႔ကေလးရဲ႔ စန္းထခ်ိန္

ဒီၿမိဳ႔ကေလးက စည္ကားေနတာ လအေတာ္ၾကာၿပီ။ ႏွစ္ဝက္ေက်ာ္ နီးပါးရွိေတာ့မယ္။ ၿမိဳ႔ကေလးဆိုတာက ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဘုရားသံုးဆူၿမိဳ႔နဲ႔ နီးတဲ့ စံခပူရီၿမိဳ႔ကေလးပါ။ နယ္စပ္ဆိုေတာ့ လူအမ်ားစုက ကရင္၊ မြန္လူမ်ဳိးေတြမ်ားတယ္၊ ဗမာ၊ ထားဝယ္ အနည္းအက်ဥ္း၊ ထိုင္းလူမ်ဳိးေတြ ရွိၾကတယ္။ ၿမိဳ႔ကေလးနဲ႔ မြန္ရြာကို ျဖတ္သြားတဲ့ ေရကန္ႀကီးေပၚမွာ သစ္သား တံတားႀကီးတစ္ခုလည္း ရွိတယ္။ ကြယ္လြန္ေလသူ ဝင္းကမြန္ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေဆာက္လုပ္ထားခဲ့တာ၊ တစ္ကီလို မီတာေက်ာ္ ရွည္တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အရွည္ဆံုး သစ္သားတံတားလို႔လည္း ဆိုၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ၂၀၁၃ မွာ ေတာင္က် ေရေတြ ဆင္းလာေတာ့ သစ္သားတံတားႀကီးကို တိုက္စားသြားခဲ့တယ္။ တံတားႀကီး ထက္ပိုင္းက်ဳိး၊ တကယ္ကေတာ့ တံတားက မခိုင္လို႔ မဟုတ္ဘဲ၊ တိုင္ေအာက္ေျခေတြ ေရထဲကၽြတ္ၿပီး ေမ်ာသြားေတာ့၊ တံတားႀကီး ၿပိဳဆင္းသြားတာေပါ့။

အဲဒီကာလမွာ ဝါးေဖာင္ေတြနဲ႔ တံတားယာယီ အစားထိုးတယ္။ ဝါးေဖာင္ေတြကို စုခ်ည္ၿပီး အေပၚကျပန္ခင္း တံတားထိုး ထားတာ အေတာ္ခိုင္တယ္။ (က်ေနာ္ ဒီတံတားဓာတ္ပံုတင္ေတာ့ ဆရာမႀကီး ေဒၚၾကည္ေမေကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးတာ အမွတ္ရေသးတယ္။ အရင္ ျမန္မာဘုရင္ေတြ စစ္ခ်ီတက္တဲ့အခါ သံုးတာ ဒီလိုတံတားမ်ဳိးထင္တယ္တဲ့။ ျဖစ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆင္၊ ျမင္းေတြ ျဖတ္ေလွ်ာက္ပါေစဦး ရတယ္။) တံတားက်ဳိးေတာ့လည္း ဧည့္သည္မ်ားတယ္။ တံတား ဘယ္လိုက်ဳိးတယ္ လာၾကည့္ၾကတာ။ ဝါးတံတားထိုးေတာ့လည္း ဆန္းလို႔ လာၾကည့္ၾကျပန္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ထိုင္း အစိုးရက တံတားေဆာက္ဖို႔ ပေရာဂ်က္ခ်ေပးတယ္။ အရင္ကေတာ့ ဒီသစ္သားတံတားဟာ မြန္ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးဥတၱမ အပိုင္၊ သူတာဝန္ ယူေဆာက္တာ၊ ထိုင္းအစိုးရနဲ႔ လားလားမွ်မဆိုင္။ မြန္ဆရာေတာ္ႀကီးကလည္း ထိုင္းဘုရင္က ကိုးကြယ္ လို႔ဆိုၿပီး နာမည္ေက်ာ္တယ္။ ခုတံတားက်ဳိးတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားတာ ၾကာလွေပါ့။ ၁၉၉၀ ဝန္းက်င္မ်ား ကာလ တံတားေဆြးေတာ့ ျပန္ေဆာက္ဖို႔ လိုလာတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရမွာ အာဏာထက္ေနသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ညြန္႔ကေနၿပီး၊ စည္းရံုးတဲ့အေနနဲ႔ ဆရာေတာ္ကို ဘြဲ႔ကပ္၊ တံတားအတြက္ သစ္ေတြလည္း လွဴတယ္ ၾကားရျပန္တယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ တစ္ခါျပန္ျပင္ၾကရေသးတယ္။ တံတားျပင္ရင္ ရြာမွာ အိမ္သစ္ေတြ တိုးလာတတ္တယ္။ တံတားသစ္လည္း လူႀကီးအိမ္အတြက္ သစ္ျဖစ္တယ္ ထင္ပါ့။ ခုတစ္ခါ တံတားက်ဳိးေတာ့ ထိုင္းအစိုးရက ျပင္လိုတယ္။ ၿမိဳ႔ကေလးအတြက္ ဂုဏ္ေဆာင္ျဖစ္ေနတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ ကိစၥအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ တံတားျပဳျပင္ေရးက ၾကန္႔ၾကာေနတယ္။ ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္ကုန္လို႔ ေတာင္ တံတားကို ကိုင္တြယ္တာ မရွိေသး။ ေငြအရႈပ္အရွင္းေတြလည္း ျဖစ္ပံုရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အခ်ိန္ေတြလြန္၊ ဘတ္ဂ်က္ကိစၥ အရႈပ္အေထြးေတြက သတင္းမီဒီယာထဲ၊ တီဗြီထဲပါလာတယ္။ သတင္းဇာတ္ရႈပ္ (Scandal) ဆိုေတာ့လည္း တံတားအက်ဳိးအပ်က္ကို တီဗြီေတြလာရိုက္၊ လူေတြ လာၾကည့္ၾကျပန္ေရာ…။

ဒီတံတားက က်ေနာ္နဲ႔လည္း ဇာတ္လမ္းေတြ ရွိခဲ့ပါေရာလား။ က်ေနာ့္ဇနီးက တံတားနားမွာ ေနတဲ့ မြန္လူမ်ဳိးေလ။ တံတား ဆိုတဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ေရးျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။ 
တံတား
“ေကာင္မေလးေရ ဒုကၡသည္စခန္းဆိုတာ
ဘ၀ရဲ႕ပန္းတိုင္လို႔ေတာ့ မထင္လိုက္ေလနဲ႔...၊”1
ငါက ရည္ရြယ္ေနတာပါ
ငါက မင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ကို အပ္ခ်င္တယ္။
လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာ
သာယာတဲ့ကေလးေတြရဲ႕
အနာဂတ္ အႂကြင္းမဲ့ ေပးအပ္ခ်င္လို႔။

မင္းကေတာ့ ငါ့ကိုပဲ လိုတယ္တဲ့။
ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ
ကမၻာဦးမီးဖို
သားသမီး တစ္ဦး၊ ႏွစ္ဦးဆို ေတာ္ၿပီတဲ့။

လျပည့္ညကို
အေရွ႕ကမ္း၊ အေနာက္ကမ္းကၾကည့္
အိပ္မက္ေတြကို ညိွဖို႔ႀကိဳးစား
ကမ္းႏွစ္ခုၾကား ေဆာက္ထားတဲ့တံထားေပၚမွာ
တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ကကူလို႔
ေစာင့္ရလို႔ ျဖဴေရာ္ေနတယ္။

သင္နဲ႔ငါ မျပတ္သားမႈတစ္ရာ
ဆင္ေျခတစ္ရာ
ဘ၀အေၾကာင္းခဏပဲ ေျပာပါတယ္။
ေမာတယ္၊
ေမာတယ္။
သူေရာ ငါေရာညည္းလိုက္တယ္....။

ေယာဟန္ေအာင္ 
၁၉၉၁ ႏို၀င္ဘာ (၁၁)
1 လွသန္းရဲ႕ ခင္ဗ်ားတို႔ေျပာေျပာေနတဲ့ဘ၀သရုပ္ေဖာ္၀တၳဳမွ။ စာေပဂ်ာနယ္၊ ဇန္ ၁၉၉၅။

တံတားအေၾကာင္းကေန ကဗ်ာအေၾကာင္း၊ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအေၾကာင္း ေရာက္ကုန္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ထိုင္းမွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းပါေလေရာ။ အာဏာသိမ္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပရာရြတ္ ခ်န္အိုခ်ာက "ထိုင္းလူထု အားလံုးကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစခ်င္သူ" ဆိုၿပီး ေႂကြးေၾကာ္သံလုပ္တယ္။ အာဏာသိမ္းစစ္အစိုးရေတြရဲ႔ ထံုးစံအတိုင္း လူထုေထာက္ခံမႈရမယ့္ကိစၥ ေတြကို ရွာတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သစ္သားတံတားႀကီးျပင္ဖို႔ သူက အင္ဂ်င္နီယာ တပ္ဖြဲ႔တစ္ခုကို လႊတ္လိုက္တယ္။ ဘတ္ဂ်က္ေငြလည္း ခ်ေပးလိုက္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ တံတားႀကီးျပဳျပင္ေရးက ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ဘေလာ့ေရးတဲ့ ဓာတ္ပံုဆရာ ဂ်က္ ကာ့ဇ္ (Jack Kurtz) က သူ႔ဘေလာ့ မွာ တံတား ျပင္တဲ့အေၾကာင္းေတြ ေရးထားေသးတယ္။

ဒီတံတားႀကီး စစ္တပ္က အင္နဲ႔အားနဲ႔ ျပင္လိုက္ေတာ့ ဘယ္ၾကာမလဲ။ ဒီတစ္ႀကိမ္ေတာ့ ရြာမွာလည္း အိမ္သစ္ေတြ တိုးဖို႔ ခက္သြားတယ္။ စစ္တပ္က ၾကပ္မတ္လုပ္ေနတာကိုး။ မဆီမဆိုင္ စဥ္းစားမိေသးတယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူထုေထာက္ခံမႈအတြက္ဆိုရင္ ဦးပိန္တံတားႀကီးကိုလည္း အဲသလို အင္တိုက္ အားတိုက္လုပ္လိုက္ရင္ မေကာင္းဘူးလားလို႔ေပါ့။

ဒီလိုနဲ႔ မႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ တံတားႀကီးၿပီး၊ ဖြင့္ပြဲေတြလုပ္၊ ျပည္သူ-စစ္တပ္ ပူးေပါင္းအင္အားနဲ႔ဆိုတဲ့ ထိုးဇာတ္ ကဇာတ္ေတြလည္း ခင္းတာေပါ့။ တံတားဖြင့္ပြဲလည္း လူစည္တာပဲ။ တံတားႀကီး ၿပီးေတာ့လည္း တံတားအသစ္ကို လာၾကည့္သူေတြက အမ်ားအျပား။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ဒီႏွစ္ေဆာင္း ရာသီဥတုကလည္းေအး၊ ျမဴႏွင္းေတြဆိုင္း ဆိုေတာ့ သဘာဝ အေငြ႔အသက္ကို ရလိုတဲ့ ၿမိဳ႔ႀကီးေန ထိုင္းဧည့္သည္ေတြက အမ်ားသား။ ေနာက္တစ္ခါ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာ ဆိုင္ကယ္အုပ္ဖြဲ႔ လည္ပတ္ၾကတဲ့ ဓေလ့ကလည္း အားေကာင္းလာေတာ့ ဆိုင္ကယ္အုပ္ေတြလည္း တစ္ဗံုးဗံုး တစ္ဒိုင္းဒိုင္းနဲ႔ ေရာက္လာတယ္။ ဟိုတယ္ ေနရာမရၾကဘူး။ ဟိုတယ္ေတြကလည္း ေစ်းမတန္တဆ ေတာင္းတယ္။ လူေတြက ေနစရာမရွိေတာ့ လမ္းဓားျပ တိုက္ခံရသလို ေပးၾကရတယ္။ ဝန္ေဆာင္မႈ မေကာင္းဘဲ၊ အဆင့္မျမင့္ဘဲ ဟိုတယ္တခန္း ဘတ္ ၃၀၀၀ (ေဒၚလာ ၁၀၀ နီးပါး) ေတာင္းၾကတယ္။ ယာယီတဲထိုးၿပီး အေအးဒဏ္ခံ တစ္ည အိပ္ၾကတဲ့သူေတြလည္း မနည္းလွဘူး။

ေနာက္ထပ္ ေျပာစရာရွိတဲ့ အခ်က္က သစ္သားတံတားႀကီးနဲ႔ အင္းက ရႈခင္းအေတာ္လွပတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပုဂံလိုပဲ။ ဓာတ္ပံု မရိုက္တတ္တဲ့သူေတာင္ ၾကံဳရာကင္မရာနဲ႔ ရိုက္၊ လွတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ရြာကေလးမွာလည္း အေျပာင္းအလဲ ေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ကားေတြ သိပ္က်ပ္တယ္။ ရြာက လမ္းေတြက ကြန္ကရစ္လမ္းဆိုေပမယ့္ မက်ယ္လွဘူး။ ကားရပ္စရာေနရာ မရွိေတာ့ ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္လာတယ္။

ကားေတြမ်ားလြန္းတဲ့အခါ ရြာမွာ တစ္လမ္းသြားလမ္း ဆိုင္းအမွတ္အသားေတြ ဆြဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရြာက ေနေနၾကသူေတြက မလိုက္နာၾကဘူး။ သြားေနၾက အတိုင္းသြားတယ္။ အဲသည္ေတာ့ တစ္လမ္းသြား လိုက္နာတဲ့ကားေတြ၊ မလိုက္နာဘဲ အရင္လို ေမာင္းေနၾကသူေတြနဲ႔ ပိတ္ဆို႔။

အိမ္ေတြက Homestay လို အိမ္ကိုျပင္ဆင္၊ တည္းခိုဖို႔ေတြ လုပ္လာတယ္။ ရြာက အိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေစ်းဆိုင္ ေတြ ဖြင့္ၾကတယ္။

ရြာသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေစ်းသည္ေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။ ေရာင္းတာကေတာ့ လြယ္လြယ္စားဖို႔ ဆိုရင္ ေကာက္ညႇင္းနဲ႔ ဝက္သားကင္၊ ေစ်းေရာင္းတာေတာ့ ျမန္မာျပည္က လာတဲ့ သနပ္ခါး၊ ေျမပဲယိုလိပ္၊ ထဘီ အထည္ေတြ၊ ဧည့္သည္လက္ေဆာင္ ဝယ္ခ်င္ဖြယ္ ပစၥည္းေတြ။ အဲသည္ေတာ့ ေစ်းေတြ တက္လာတယ္။ အရင္က ေကာက္ညႇင္းေပါင္းတစ္ပံု ၁၀ ဘတ္ဆိုရင္ မ်ားသား၊ အခုက ဘတ္ ၂၀ ျဖစ္၊ အပံုက ေသးသြားတယ္။ အိမ္ေတြက အိမ္ေရွ႔ အဖီခ်၊ ဆိုင္ဖြင့္ၾကေတာ့ ညေနပိုင္း ဆိုင္သိမ္းတဲ့ အခ်ိန္ဆိုရင္ အိမ္ေတြက ပြဲရံု ဇာတ္ရံုႀကီးလို၊ ပလတ္စတစ္ ယာယီ အမိုးအကာေတြနဲ႔ ရုပ္ဆိ္ုးေနတယ္။ မေတာ္တဆ မီးေဘးလာလိုက္လို႔ကေတာ့ ၾကည့္မေကာင္း ျဖစ္မယ္။ 

နံနက္ေစာေစာဆိုရင္ မြန္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက သံဃာေတြ ဆြမ္းခံႂကြလာတတ္တယ္။ အရင္ကေတာ့ ပံုမွန္ဆြမ္းေလာင္း သူေတြပဲ။ အခုေတာ့ ေစ်းကြက္ထြင္သူေတြေၾကာင့္ ရယ္ဒီမိတ္ ဆြမ္းေလာင္စရာ အထုပ္ေတြ ျပင္ဆင္လာၾကတယ္။ ေဖ်ာ္ရည္ဗူး၊ ေခါက္ဆြဲေျခာက္၊ မုန္႔.. ဆြမ္း စသည္ျဖင့္ ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ၿပီး ၉၉ ဘတ္ စသည္ျဖင့္ ေရာင္းၾကတယ္။ အရင္းက တစ္ဝက္ေလာက္ပဲရွိမယ္။ ဒီမွာတင္ ျပႆနာတစ္ခုကလာျပန္တယ္။ အျမတ္ကမ်ားေတာ့ ဆြမ္းေလာင္းသူခ်င္း ေနရာလုတယ္။ ရန္ျဖစ္တယ္။ တစ္ခါ သံဃာခ်င္းလည္း ထိုးႀကိတ္တာေတြ ၾကားရတယ္။ ဆြမ္းေလာင္းလိုသူမ်ားေတာ့ သံဃာေတြလည္း အခ်ိန္ပိုဆင္းၾကရတယ္။ ဆြမ္းခံ ၂-၃ ေက်ာ့ လွည့္ၾကရတယ္။ ေန႔ဆြမ္း ေနာက္က်တာေတြ ျဖစ္။ တစ္ခါ ေလာင္းလွဴတဲ့ပစၥည္းေတြက တကယ္စားစရာ ဆြမ္း၊ ဟင္းမဟုတ္၊ မုန္႔ပဲသြားေရစာေတြ ျဖစ္ေနေတာ့ တစ္ကယ္ဆြမ္းဟင္းအေရး ထပ္စီမံရျပန္တယ္။ အေအးဗူးေတြ၊ သြားေရစာေတြ Recycle ျပန္လွည့္တာမ်ဳိး လည္း ရွိႏိုင္တာေပါ့။

ေနာက္မွ ဆက္ဦးမယ္။

Transition without Justice

ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က က်ေနာ္ဘာသာျပန္ခဲ့တဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝျဖစ္တယ္။ ဘာသာျပန္ထားတာေတာ့ အေတာ္ ၾကာပါၿပီ။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြအေၾကာင္း အတြင္းက်က်ေရးထားတဲ့ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာ ဆရာ အယ္လစ္စတာ စပါ့ခ္ရဲ႔ (Tomorrow is Another Country) စာအုပ္ကို ဘာသာျပန္ထားတာပါ။ ဒီအထဲမွာ အတက္ အက်ေတြ ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရဲ႔ ပံုေဆာင္ခဲမဆန္၊ အရည္ဆန္တဲ့ ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈေတြ ေတြ႔ရမယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ခု ကံၾကမၼာကို ေတြ႔ရမယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမတိုင္မီ မင္ဒဲလားက သမၼတဘိုသာဆီ ေတာင္းဆိုခဲ့ရတာ အႀကိမ္ႀကိမ္၊ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတ့ေတ့ဆိုင္ဆိုင္ ေတြ႔ၾကၿပီးတာေတာင္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ထပ္ေစာင့္ရတဲ့ႏွစ္က မနဲမေနာ။ တစ္ခါ ေဆြးေႏြး ေနစဥ္မွာ ANC စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္ ခရစၥဟာနီ လုပ္ၾကံခံရတာ၊ ဘိုပါေတာင္ အၾကမ္းဖက္မႈ အေရးအခင္းႀကီးျဖစ္တာ.. အခု KIO ဌာနခ်ဳပ္က သင္တန္းေက်ာင္းကို ပစ္တာမ်ဳိး၊ ၾကားျဖတ္ လက္ပံေတာင္း၊ ကိုပါႀကီး ေသြးထြက္သံယုိျဖစ္တာမ်ဳိး ေတြနဲ႔ ဆင္လွတယ္။

က်ေနာ္ဘာသာျပန္ျဖစ္တာက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြနဲ႔ပဲ၊ ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ ျပႆနာကိုေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္မယ္ ယံုၾကည္လို႔ပဲ။ ပိုလို႔တိတိက်က် ေျပာရရင္.. Grand coalition (အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ) လိုမ်ဳိး လိုအပ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္မိလို႔ပါပဲ။ လက္ရွိအစိုးရမွာ ေျပာရရင္ အရင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြက အမ်ားစု၊ အစိုးရဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱယားထဲမွာ စစ္ထြက္အရာရွိေဟာင္းေတြက ဒုနဲ႔ေဒး၊ အခု အျမဲတန္းအတြင္းဝန္စနစ္ (Permanent secretary) လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ အဲသည္စစ္တပ္အရာရွိေဟာင္းေတြက လိုအပ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ ျပည့္မီလို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အျမဲတန္းအတြင္းဝန္ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ (ဥပမာ-လုပ္သက္ ဌာနတစ္ခုမွာ ၁၅ ႏွစ္ရွိေနတာ၊ မဟာဘြဲ႔တစ္ခု ရထားတာ.. စသည္ျဖင့္)။ ဒါက လက္ရွိ ႀကိဳက္သည္ရွိ-မႀကိဳက္သည္ရွိ အရွိတရား။ တစ္ဖက္ အတိုက္အခံ NLD ကေတာ့ လူထုေထာက္ခံမႈေတြ ရေနတုန္းပဲ။ သို႔ေသာ္ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေတာ္ပံုစံ ပီပီျပင္ျပင္ ေျပာဆိုတာ မေတြ႔ရ။ အထူးသျဖင့္ အေျပာင္းအလဲကို ဘယ္လို မိုဒယ္နဲ႔သြားမွာလဲဆိုတာ.. ေျပာဆိုတာမ်ဳိး မေတြ႔ရေသး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြ႔အၾကံဳက မရွိ။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္မီးကလည္း ေျဖရွင္းၾကရမယ္။ အုပ္စုတစ္ခုခုက တစ္ဘတ္သတ္ လႊမ္းမိုးထားတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ… National Unity Government (အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အစိုးရ) မ်ဳိး ေတာင္အာဖရိကမွာ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကသလို၊ လိုအပ္မယ္ ထင္ျမင္မိတယ္။ သူတို႔က The Rainbow Nation သက္တန္႔ေရာင္စံု ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ခဲ့ၾကတယ္။ 

ဒီလိုစိတ္ကူး အိပ္မက္ေတြနဲ႔ ဒီစာအုပ္ကို ဘာသာ ျပန္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္းက ျမန္မာျပည္ဟာ အာရွတိုက္တဲ့ ေတာင္အာဖရိကလို႔ တင္စားေျပာခဲ့ၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆန္ရွင္ ကိစၥေတြနဲ႔ တိုက္တြန္းေျပာဆိုၾကစဥ္ကပါ။ မတူတာက လံုးဝမတူပါဘူး။ မင္ဒဲလား ေထာင္ထဲႏွစ္ရွည္ ရွိေနစဥ္မွာ ျပည္တြင္း အင္အားစု ၄၀၀ ေက်ာ္ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ထားတဲ့ UDF က သပိတ္ေတြ တစ္ၿခိမ္းၿခိမ္း။ ဒီမွာေတာ့ ေဒၚစုအက်ယ္ခ်ဳပ္ က်သြားရင္ NLD က တိတ္ဆိတ္။ ဟိုမွာေတာ့ "Make Townships Ungovernable" (ၿမိဳ႔နယ္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္မရေစရ) ဆိုၿပီး အံုးအံုးႂကြႂကြ။ ဒီမွာေတာ့ "မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် ဖီဆန္ၾက" ဆိုၿပီး၊ ၿပီးေတာ့ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္။ ဆင္ေျခ ေပးၾကရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက သူမတူေအာင္ ဖိႏွိပ္တယ္ဆိုၾကမယ္။ တကယ္ေတာ့ ေတာင္အာဖရိကမွာလည္း အသက္ ေသြးေခၽြး ထိခိုက္ခဲ့ၾကတာ မနည္းပါဘူး။ ၁၉၉၀-၁၉၉၄ အတြင္းမွာပဲ အစီရင္ခံစာတစ္ခုအရ ၁၄၀၀၀ ေသ၊ ၂၂၀၀၀ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတယ္ဆိုတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ လူမ်ဳိးစုခ်င္းတိုက္ခိုက္မႈေတြ အပါအဝင္၊ ႏိုင္ငံေရးအၾကမ္းဖက္မႈ ေတြေၾကာင့္ပါ။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ၁၀-လ ေလာက္မွာ တစ္လလွ်င္ လူေသေပ်ာက္မႈႏႈန္း ၄၆၀ ထိေတာင္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေတာင္အာဖရိက ရဲေတြေၾကာင့္ လူျဖဴေဒသမွာ၊ ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား အဓိကရုဏ္းေတြေၾကာင့္ ေသေၾကၾကရမႈက 600 အထိ ရွိခဲ့တယ္။ ဒီအတြင္းမွာ အစိုးရက လက္ပါတဲ့၊ လက္က်ာ အစြန္း ေရာက္အုပ္စုေတြရဲ႔ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈ ေတြလည္း မနည္းမေနာ ရွိခဲ့ေသးတယ္။ ၁၇၃ ေယာက္ေတာင္ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတယ္။ အတိုက္အခံေတြေၾကာင့္ ေသေၾက ေသြးထြက္သံယိုကိစၥေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Fire necklace မီးလည္ဆြဲလို႔ေခၚတဲ့ သတင္းေပးေတြကို ကားတိုင္ယာကြင္းစြပ္ မီးရႈိ႔သတ္ပစ္တာမ်ဳိးကိစၥေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ ပါတယ္။ (Human Rights Committee 1997)

 ေတာင္အာဖရိက အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဘာရလဒ္က်န္သလဲ။ လူဦးေရ သန္း ၄၀ မွာ ၂၃ သန္းက လွ်ပ္စစ္နဲ႔ သန္႔ရွင္းေရးစနစ္ေတြ ရွိမေနဘူး။ လူ ၁၂ သန္းက သန္႔ရွင္းတဲ့ ေရေပးေရးစနစ္ မရွိဘူး။ ကေလး ၂ သန္း ေက်ာင္းမေနႏိုင္ဘူး။ လူဦးေရရဲ႔ သံုးပံုတစ္ပံုက စာမတတ္ၾကဘူး။ အလုပ္လက္မဲ့က ၃၃% ရွိေနခဲ့တယ္။ လူဦးေရတစ္ဝက္ နီးပါး ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္ ေရာက္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံနဲ႔လည္း သိပ္မထူးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအခက္အခဲေတြကို သူတို႔ ေက်ာ္ခဲ့ၾကတယ္။ အတိတ္က အင္အားစုႏွစ္ဖက္အၾကား ရန္လိုသတ္ျဖတ္ရင္း ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ကိစၥေတြကို အသြင္ေျပာင္းကာလ တရားမွ်တမႈ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အမွန္တရားေပၚေပါက္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ေကာ္မရွင္ (Truth and Reconciliation Commission) လိုမ်ဳိး ဖြဲ႔စည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္။

 က်ေနာ္ စာအုပ္ဘာသာျပန္ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ ေတာင္အာဖရိကက ပညာရွင္တစ္ေယာက္ Patrick Bond နဲ႔ ခ်င္းမိုင္က ဆယ္မီနာတစ္ခုမွာ ေတြ႔ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္ Tomorrow is another country စာအုပ္ ဘာသာျပန္ထားေၾကာင္း သိတဲ့ သူက သူ႔စာအုပ္ကို ေျပာျပတယ္။ Elite transition တဲ့။ က်ေနာ္ ဘာသာျပန္ထားတဲ့စာအုပ္က ေတာင္အာဖရိက အေျပာင္းအလဲကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပဲ လႊမ္းျခံဳမယ္လို႔ သူကဆိုတယ္။ တကယ္က ေခါင္းေဆာင္လူနည္းစုေတြက သေဘာ တူညီလိုက္ၾကတဲ့၊ အေပၚပိုင္းမွာသာ ေက်လည္ၿပီးစီးသြားတဲ့ Elite transition ပဲ။ က်န္တဲ့ စီးပြားေရး၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ အခင္းအက်င္း၊ နီယို လစ္ဘရယ္ အာဂ်င္ဒါ အားလံုး က ဒီအတိုင္းပဲ။ အဲသည္ေတာ့ အက်ပ္အတည္း (Crisis) ေတြနဲ႔ လူမႈလႈပ္ရွားမႈေတြ ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲေနရေသးတဲ့ ေတာင္အာဖရိက သင္ခန္းစာကို သူတင္ျပတယ္။

သူကေျပာတယ္။ ဒါၿပီးရင္ သူ႔စာအုပ္လည္း ဆက္ျပန္ပါတဲ့။ ဒါမွ ျပည့္စံုလိမ့္မယ္တဲ့။ သို႔မဟုတ္ရင္လည္း အျခားတစ္ဖက္က ၾကည့္ျမင္မႈကို ရႏိုင္မယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း သင္ခန္းစာယူဖို႔ မေကာင္းဘူးလား။ အခင္းအက်င္းက အရင္အတိုင္း၊ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ၊ ခရိုနီေတြ၊ ေနာက္ေၾကာင္းမျပန္ရ ဥပေဒေတြ၊ လယ္သိမ္းေျမသိမ္း ကိစၥေတြ၊ … စစ္ဗိုလ္စစ္သားေဟာင္းေတြ ဦးစီးေနဆဲ အစိုးရယႏၱယားေတြ။ ဒီၾကားထဲ က်ေနာ္တို႔လို ျပည္ပေရာက္ေတြ အိမ္ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့လိုစိတ္၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လိုစိတ္ အရင္းခံနဲ႔ အိမ္ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။ ခုအခ်ိန္အထိ တရားမွ်တမႈကိစၥ မေျပာၾကရေသးဘူး။ ၈၈၈၈ ေငြရတုလို ျပန္လည္ေအာင့္ေမ့ အထိမ္းအမွတ္ေလာက္ကလြဲလို႔ အမွန္တရားကို မတို႔ထိႏိုင္ၾကေသးဘူး။ ျပည္ပေရာက္ ဒုကၡသည္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးခိုလႈံသူေတြ အိမ္ျပန္ေရး စိတ္ကူးမယဥ္ႏိုင္ၾကေသးဘူး။ အနည္းဆံုး ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြ ၾကား Elite transition ေတာင္ မစႏိုင္ေသးဘူး။ အဲသည္ေတာ့ လူမႈေရး တရားမွ်တမႈ လႈပ္ရွားမႈ ေတြက ဆက္ရွိေနမွာပဲ။ အခြင့္အေရးေတာင္းတာေတြလည္း ဆက္ရွိေနမွာပဲ။ အက်ပ္အတည္းေတြကလည္း ခဏခဏ လာဦးမွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို သက္တန္႔ေရာင္စံု ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ေအာင္လည္း ဆက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းၾကရဦးမွာပဲ။

Patrik Bond ရဲ႔ စာအုပ္ Elite transition ကို ဒီလင့္ခ္မွာ ရႏိုင္ပါတယ္။ http://ccs.ukzn.ac.za/files/Bond%20Elite%20Transition%202ndEdn.pdf

ႏိုက္ဂရာ ေရတံခြန္

ေရမႈန္ေရမႊားေတြ ျပဳတ္က်ေနတာမဟုတ္ဘူး

ျမစ္ႀကီးႏိုက္ဂရာ တစ္ခုလံုး ထိုးက်သြားတာ

တကယ္ေတာ့

ခုန္ခ်သြားတာ ...

ရင္ကြဲပက္လက္ ျပတ္ေရြ႔ေၾကာတစ္ေလ်ာက္

ျမစ္တစ္ခုလံုးက သြန္ေမွာက္ခ်လိုက္တဲ့ မ်က္ရည္။

သူ႔ကို ငါတို႔က တန္ဖိုးႀကီးႀကီး ထားခဲ့ၾကတာေပါ့

သဲကႏၱာရထဲ ေလွ်ာက္ေနစဥ္

ငါတို႔ အျမဲေတြးေနခဲ့ပါတယ္။

သမုဒၵရာ ျဖတ္သန္းစဥ္လည္း

ေျမာက္ၾကယ္စင္လို သူ႔ကိုမွန္းဆ

လမ္းမတိမ္းမွားေစခဲ့ရဘူး။

သစ္ေတာထဲမွာ ညေျပာက္က်ား

ငါတို႔ မေမွာက္မွားခဲ့တာလည္း မင္းေၾကာင့္ပါကြဲ႔။

ေျခာက္ေျခာက္ျခားျခားနဲ႔

ခုေတာ့ ျမစ္ႀကီးႏိုက္ဂရာဟာ ခုန္ခ်သြားမွန္း သိလိုက္ရတယ္။

အခ်စ္ေတြက

ေမတၱာတရားက

Nostalgia နဲ႔ အတိတ္ကို ျပန္လြမ္းၾကရေတာ့မွာပဲ။  

ငါတို႔ ေအာင္ပြဲေတြက အရိုးအရင္း အႂကြင္းအက်န္မွ်

အနာဂတ္က ျမဴမႈန္ မိႈင္းျပ။

ေႏြဦးေတြကို ခ်စ္တတ္ရံုမဟုတ္

ရွည္လ်ား ေဆာင္းညေတြကိုလည္း ခ်စ္ရေပလိမ့္မယ္။

ေယာဟန္ေအာင္

ဇြန္ ၁၃၊ ၂၀၁၃။

ကဗ်ာ့အိုးေဝ ကိုၿငိမ္းေဝ... က်ေနာ့္ကဗ်ာ မီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္ကို ခံစားထားျခင္း။

ကဗ်ာ့အိုးေဝ ဧၿပီ ၂၃၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္။ ကိုၿငိမ္းေဝ (RFA) ခ်စ္ခင္ေလးစားရတဲ့ ေသာတရွင္မ်ား၊ မဂၤလာပါ ခင္ဗ်ာ။ အခုရက္ေတြမွာ က်ေနာ္နဲ႔ ဆံုေတြ႔ရတဲ့ ကဗ်ာဆရာမ်ားနဲ႔ စကားလက္ဆံုက်တဲ့ အခါတိုင္း က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႔ မ်ားျပား ရႈပ္ေထြးလွတဲ့၊ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အေၾကာင္း အျမဲလိုလို ထည့္သြင္းေျပာဆိုမိခဲ့ၾကပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ေတြကလည္း မ်ားမွမ်ား၊ တကယ့္ကို ရႈပ္ေထြးမွ ရႈပ္ေထြး၊ ဥပမာ တခ်ဳိ႔ေသာၿမိဳ႔နယ္ေတြမွာ လူတစုက ကားေတြ၊ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ ေရာက္လာၿပီး အိမ္ေတြကို မီးရိႈ႔၊ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာ ေရး ပဋိပကၡ ႀကီးထြားလာရေအာင္ လုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ကိစၥမ်ဳိး၊ တခါ အင္တာနက္ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ ဘာသာေရး က်ဥ္းေျမာင္းသူ၊ အစြန္းေရာက္သူေတြက သတင္းမွား သတင္းလိမ္ေတြ တရစပ္တင္ေပးေနခဲ့ၾကတဲ့ကိစၥ၊ အဲသလို ကိစၥမ်ဳိးေတြကို က်ေနာ္ တို႔ စိတ္မေကာင္းျခင္း ႀကီးစြာနဲ႔ မေျပာခ်င္ၾကသည့္တိုင္ ေျပာခဲ့၊ ၾကားခဲ့ၾကရပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာဆိုတာကလည္း လူေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ထိေတြ႔မႈ အတိမ္အနက္အေပၚ မူတည္ၿပီး၊ ကဗ်ာေတြ ေရးဖြဲ႔ၾကရတာ ျဖစ္လို႔ အဲသလိုအေၾကာင္းအရာမ်ဳိးေတြအေပၚ ကဗ်ာဆရာေတြ စိတ္ဝင္စားၾက၊ ေျပာၾကရတာ ေကာင္းေတာ့ ေကာင္းပါ တယ္။ ဒီအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ က်ေနာ္ခင္မင္ ေလးနက္ရတဲ့ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ရဲ႔ ကဗ်ာေလးကို က်ေနာ္အခ်ိန္ျပည့္လိုလို သတိရေနမိပါတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေလးကို သတိရေနတယ္ဆိုေပမယ့္ ကဗ်ာတပုဒ္လံုး က်ေနာ့္မွာ မွတ္သားထားတာ မရွိလို႔ ေခါင္းစဥ္ကိုပဲ က်ေနာ္မွတ္မိေနခဲ့တာပါ။ သူ႔ကဗ်ာေလးရဲ႔ ေခါင္းစဥ္က မီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္... တဲ့။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြ အရူးမီးဝိုင္းသလို စီးပြားေရးမီး၊ လူမႈေရးမီး၊ ႏိုင္ငံေရးမီးေလာင္ေျမေတြအၾကား ျဖတ္သန္းေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ အဲသည္ ကဗ်ာေလးရဲ႔ ေခါင္းစဥ္ကို သတိရေနခဲ့မိတာပါ။ အခုေတာ့ ကဗ်ာတပုဒ္လံုးကို ရွာလို႔ေတြ႔ပါၿပီ။ ဒီကေန႔ အဲဒီကဗ်ာေလးကိုပဲ တင္ဆက္ဖို႔ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ ေရးဖြဲ႔တဲ့ဆရာက ဆရာေယာဟန္ေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ နားဆင္ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။

 မီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္.. 
အခ်စ္ေရ.. မီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္.. 
ကႏၱာရ ေျမေကာေတြက မိုးေရကို ေစာင့္ရင္း မီးေတြေလာင္ 
ကမ္းရိုးတန္းလိႈင္းေတြက မုန္တိုင္းကို ေစာင့္ရင္း မီးေတြေလာင္
 ေတာင္တန္းေတြက သက္တန္႔ပန္းေရာင္စံုကို ေစာင့္ရင္း မီးေတြေလာင္ ငါ့ရင္ထဲမွာလည္း ေမတၱာေရစင္ကို ေစာင့္ရင္း မီးေတြေလာင္။ 

ဘ၀တိုတိုကို ၾကာျမင့္ခ်ိန္နဲ႔ မခ်ိန္ဆပါဘူး
 ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ပဲ တိုင္းတာသတဲ့ 
စကားတလံုးတိုင္းဟာ ျဖစ္ရပ္တခုကို ဖန္ဆင္း 
အမုန္းတရားနဲ႔ ေကြကြင္းရျခင္းဟာလည္း
 ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ မီးေတြေလ...။ 

အာဃာတနဲ႔ ေဒါသေတြကလည္း မီးေတြေပါ့ 
အဲသည္မီးစေတြက ေတာ္လွန္ေရးကို ေမြးဖြား 
တရားမွ်တမႈအတြက္ မီးလွန္ ျပန္တိုက္ၾက
 ေတာမီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္... 
မခံမရပ္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ အငတ္ေဘးကလည္း 
မီးျပင္းဆူပြက္မွာ
 ေရေႏြးအိုးလို ေငြ႔ခိုးေတြကန္ 
သူတို႔ကပဲ သံဃာနဲ႔ လူထုေတြကို လမ္းမေပၚ တြန္းထုတ္ခဲ့တယ္... 
၀မ္းမီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္.... 
အေၾကာက္တရားနဲ႔ ၀ိသမေလာဘေတြကလည္း မီးေတြေပါ့ 
ၾကံဖန္လိမ္ညာ အာဏာျမဲဖို႔ မီးေတြတိုက္တယ္...
 ေမာဟမီးေတြ ဟုန္းဟုန္းေလာင္။ 

ငါက မီးေတာက္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလး လႈံလို႔ ေစာင့္ေနရင္း 
အထီးက်န္ျခင္းကို စစ္ခင္းလို႔ ေစာင့္ေနရင္း
 ေတာင္တန္းနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပ၀တ္မႈန္ကူးဖို႔ ေစာင့္ေနရင္း 
စာတအုပ္ကို စိတ္မပါ့တပါ ဖတ္လို႔ ေစာင့္ေနရင္း
 စာအုပ္ထဲက စာမ်က္ႏွာေတြ မီးထေတာက္တယ္။
 ေရဒီယိုေတြလည္း မီးေတြေလာင္ 
သတင္းစာေတြမွာလည္း မီးေတြေလာင္ 
အခ်စ္ကဗ်ာေတြေတာင္မွ 
စစ္ေခၚသံနဲ႔ မီးေတြေလာင္။ 
အခ်စ္ေရ.. မီးႂကြင္းေတြ မထားခဲ့ပါနဲ႔
 ေပါ့ဆမီးေတြ ခဏခဏေလာင္.. 
အခ်စ္ေရ သတိမလစ္ပါနဲ႔ 
တို႔မီး ရိႈ႔မီးေတြ ခဏခဏေလာင္... 
အခ်စ္ေရ မ်က္ေစာင္း မထိုးလိုက္ပါနဲ႔
 ေလာင္စာအျပည့္နဲ႔ ေယာဟန္ေအာင္ 
တရားမကပ္ႏိုင္ေသးတဲ့ေကာင္ 
ငါ့ရင္ထဲမွာ မီးေတြေလာင္။ ။ 

 ေသာတရွင္မ်ား ခင္ဗ်ား။ ဆရာေယာဟန္ေအာင္ရဲ႔ မီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္..ကဗ်ာထဲမွာ ေဟာသည္ကဗ်ာပိုဒ္ကေလး ျပန္နားေထာင္ၾကည့္ပါ။

အာဃာတနဲ႔ ေဒါသေတြကလည္း မီးေတြေပါ့ 
အဲသည္မီးစေတြက ေတာ္လွန္ေရးကို ေမြးဖြား 
တရားမွ်တမႈအတြက္ မီးလွန္ ျပန္တိုက္ၾက
 ေတာမီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္... 
မခံမရပ္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ အငတ္ေဘးကလည္း 
မီးျပင္းဆူပြက္မွာ ေရေႏြးအိုးလို ေငြ႔ခိုးေတြကန္ 
သူတို႔ကပဲ သံဃာနဲ႔ လူထုေတြကို လမ္းမေပၚ တြန္းထုတ္ခဲ့တယ္...
 ၀မ္းမီးေတြေလာင္ မီးေတြေလာင္.... 
အေၾကာက္တရားနဲ႔ ၀ိသမေလာဘေတြကလည္း မီးေတြေပါ့
 ၾကံဖန္လိမ္ညာ အာဏာျမဲဖို႔ မီးေတြတိုက္တယ္...
 ေမာဟမီးေတြ ဟုန္းဟုန္းေလာင္.... တဲ့။ 

မွန္တာေပါ့။ က်ေနာ္သည္ပင္ လွ်င္ ရန္-ငါသေဘာ အေျခခံတဲ့ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ ေတာ္လွန္ေရးမီးကို အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ လႈံခဲ့ဖူးတာပဲ။ မီးဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ပူတယ္ဆိုတာ မီးကြင္းထဲ ျဖတ္သန္းဖူးတဲ့သူမွပဲ အေသအခ်ာ သိႏိုင္တဲ့ကိစၥပါ။ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြ ၾကံဳေတြ႔ေနၾကရတဲ့ မီးေတြဟာ အဲသလိုမ်ဳိးေတြပါပဲ။ နိဂံုးခ်ဳပ္ေစခ်င္ပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြ လံုျခံဳ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး ျဗမၼစိုရ္တရား ထြန္ကားတဲ့ နယ္ေျမေပၚ ေရာက္ေစခ်င္ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ယံုၾကည္တာတခုေတာ့ အခိုင္ အမာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ တေန႔ တခ်ိန္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြ တကယ္ပဲ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့၊ ဘဝ အေျခ အေနမ်ဳိးေတြ ပိုင္ဆိုင္လာႏိုင္ၾကမွာကေတာ့ မလြဲဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ အဲဒီယံုၾကည္ခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔တေတြ မ်က္ေျခမျပတ္သြားဖို႔ေတာ့ လိုမွာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ ၿငိမ္းေဝ

မွာခ်င္တယ္ ေမမလြမ္းနဲ႔ (တြံေတးသိန္းတန္)

Type the rest of your post here.

ပရနယ္မွာ သူတို႔က ေနထိုင္ၾကတယ္

ပရနယ္မွာ သူတို႔က ေနထိုင္ၾကတယ္။
သူတို႔ဟာ အေပ်ာ္ခရီးထြက္လာတာတဲ့လား
 ေဘးဘယ္ညာကို မၾကည့္အား
မွန္သားျပင္ ခ်ပ္ျပား၀တၳဳကေလးမွာ
မ်က္ေစ့တပ္အပ္
လက္မႏွစ္ေခ်ာင္းကို တထပ္ထပ္ႏွိပ္တယ္။

လူကို မေပါင္းခ်င္သလို၊
မာနႀကီးေနသလိုလို
 ေဘးဘယ္ညာနဲ႔ စကားမေျပာ
အဲဒီမွန္သားျပင္ ၀တၳဳနဲ႔ပဲ ျပံဳးလိုက္ မဲ့လိုက္
အသည္းအသန္ ေတာလိုက္ေနတယ္။
'ဖဘ' မွာ မိတ္ေဆြရွာ အက္ဒ္တယ္။

ရႈခင္းအလွေတြေတာင္ မဆြဲေဆာင္ႏိုင္ မသာယာႏိုင္ဘူး
ဖုန္းကိုကိုင္ လက္ကိုေထာင္ၿပီး တခ်က္ျပံဳး
ကိုယ့္မ်က္ႏွာကိုပဲ အသာယာဆံုး မွတ္တမ္းတင္တယ္။

အစားအေသာက္ကိုလည္း ပရနယ္က ရွယ္လိုက္ပါေပါ့။
 ေကာ္ဖီက်က်ကိုလည္း ပရနယ္က ရွယ္လိုက္ပါေပါ့။
တိမ္ေတြ၊ အိပ္မက္ေတြ၊ ရိႈးျပတာေတြ၊
 ေဒါသေတြ၊ အခ်စ္ေတြကိုလည္း ပရနယ္က
နာမ္ခ်င္းဆက္သြယ္ လူသိရွင္ၾကားရွယ္တယ္။
အခ်ိန္-ေလဟာနယ္-နယ္စပ္မ်ဥ္း အလ်ဥ္းမရွိ
နိဗၺာန္မရွိ၊ ငရဲမရွိ
ဂၽြန္လင္ႏြန္ရဲ႔ Imagine ေပလား ေတြးလိုက္မိတယ္။
အခုေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးေတြကိုပါ ပရနယ္က တင္ပို႔ေနၾကေပါ့။

 ေယာဟန္ေအာင္

 ေမ ၂၄၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္။

ငွက္ေတေလ

တိမ္ေတြကို အားက်လို႔
ေကာင္းကင္ကို စာတတန္းေရးဖို႔တက္လာ
ေလႏွင္ရာ မိုးတေလွ်ာက္မွာ
နာမည္ထိုးဖို႔ ႀကိဳးစား
အေဖာ္ကြဲပါးရင္း
သူ..သင္းကြဲျဖစ္။

မေၾကာက္ဘူး၊
<က်န္ရစ္>
သူ႔နာမည္ တြင္ရစ္ခ်င္တယ္
ေခတ္အဆက္ဆက္ ထင္ဖို႔
ျပင္ဆင္ထား ရည္ရြယ္ခ်က္
တက္ႂကြမႈ၊ ပ်ဳိႏုလႈပ္ရွား
ဘာမွ မျဖစ္တာ ျဖစ္တာ အသာထား
ေလထဲ စာေရးသြားမယ္။

သူဟာ
ကိုယ့္ဘာသာ စိတ္ႀကီး၀င္လို႔
အုပ္ခ်ဳပ္သူအခ်ဳိ႔ကို မုန္းတီး
တိုက္စစ္ႀကီး တခုျပင္
အရာရာ အံမ၀င္ ခြင္မက်
ေနမရ ထိုင္မရ
ႏုံ႔နဲ႔ေလာက
သူ တခုခု လုပ္ျပခ်င္တယ္
သူ႔ကို အထင္ႀကီးၾကေပါ့။

သူဟာ
စာေတြကိုဖတ္
အထပ္ထပ္ စဥ္းစားရင္း
အတြင္း ပေဟဠိ
ပုဂၢလိက ဒုကၡ ရွင္းမရခဲ့။

အယူသည္းၾကတဲ့ ၾကားက
အဖိုးႀကီးမ်ားရဲ႔
စကားထဲ ထည့္သံုးၾက
ဥပေဒသအခ်ဳိ႔ဟာ
ၾကာေဟာင္းေဆြးၿပီး၊ နားညည္းစရာ။
ဘ၀ဟာ ေရွးေဟာင္းစကားပံုထဲမွာ
မဟုတ္
သူ ေခါင္းကုတ္ရ။

ေနာက္ဆံုး
စဥ္းစားလြန္းလွတဲ့
ဦးေဏွာက္တလံုး၊ သူ မသံုးခ်င္ေတာ့
ေအာ့အန္ေထြးထုတ္
အစုတ္ အေဟာင္းမ်ား
တုတ္ေခ်ာင္းမ်ား..

စာအုပ္မ်ား
လွ်ာပုတ္မ်ား

ေပသီးမ်ား
ေျမႀကီးမ်ား

ေသြးရန္ဓား
ေထြးခံမ်ား

ဆားကစ္မ်ား
က်ားသစ္မ်ား

မွင္အိုးတလံုး
ဘ၀င္ႀကိဳးတထံုး
မသံုးေတာ့ဘူး၊ စူးရွခ်ဥ္ေစာ္
ကေဇာ္ေပါက္ ဦးေဏွာက္
ေနာက္လွည့္မၾကည့္
ပကတိ ေပါ့ပါးျခင္းနဲ႔
ျပင္းျပတဲ့ လြတ္လပ္မႈ
ခုမွ ခံစားရ။

အင္းစိန္ ကုကၠိဳလ္ပင္တန္းေအာက္မွာ
ဂ်စ္ပစီတေယာက္
ကေလးတေယာက္ရဲ႔ အေလးအနက္ မရွိမႈမ်ဳိးနဲ႔
ေပါ့ပါး ေမ်ာပါ
မ်က္စိ၊ နား၊ ပါးစပ္မ်ား
ပိတ္ထားပါတယ္၊
ဒါေပမယ့္ ဟင္းလင္းျဖစ္မႈတိုးေ၀ွ႔လို႔
ေတြ႔ ျမင္ သိ ေန။

ရင္မွာ
ဟင္းလင္းျပင္ သိပ္သည္းလို႔
တေယာက္တည္း အတြက္လား။
သူ
တေယာက္ေသာ ခ်စ္သူကို
အဓိက မထားခ်င္ဘူး
စည္းကမ္းေတြကို မကူးခ်င္ဘူး
ရည္မွန္းခ်က္ ဆိုတာေတြလည္း
မထူးဘူး
စမ္းသပ္ခ်က္တခုသို႔ ကူးေျပာင္းစဥ္
ရင္ခံုမႈဟာလည္း အခ်ည္းႏွီး
မွန္သား မီးထန္
ေနရီအံၿပိဳ႔၊ ညေနတို႔မွာ
သူဟာ
အခ်စ္၊ ႏိုင္ငံေရးမွာ
တယူသန္ဆန္
အထိမခံ ႏိုင္ေတာ့တာ သိေနခဲ့တယ္။

ဘာေတြ မွားယြင္းဦးမလဲ...

ဒီကဗ်ာက ေရးတာ မဆံုးဘူးထင္တယ္၊ ေန႔စြဲလည္း မမွတ္မိ။

ေယာဟန္ေအာင္