ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႔ျမစ္ (ေနာက္ဆံုးပိုင္း)။ ေမးခြန္းမ်ား

ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ျမစ္ (The River of Lost Footsteps) စာအုပ္မွာ ေနာက္ဆံုး အခန္းကိုေတာ့ "စာႂကြင္း" အျဖစ္ ဆက္လက္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ေနာက္ပိုင္းအေျခအေနေတြ အထိကို ျခံဳငံု သံုးသပ္ တင္ျပထားပါ တယ္။

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား
ဒီစာအုပ္ဖတ္ေနစဥ္ ကာလမွာ အျခားျမန္မာသမိုင္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့ စာအုပ္ေတြကိုလည္း က်ေနာ္ ယွဥ္တြဲ ဖတ္ေနမိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ တူညီခ်က္ေတြေတြ႔ရသလို၊ ကြဲလြဲခ်က္ေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။

ပထမအခ်က္ကေတာ့ ပုဂံကာလ သမိုင္းကိစၥေတြမွာပါ။ ပုဂံသမိုင္းကိုေျပာရင္ တုတ္ထမ္း၊ ဓါးထမ္းေျပာရတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးရွိေတာ့ ကြဲလြဲခ်က္ေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခ်ဳိ႔ ကြဲလြဲခ်က္ေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါ ေသးတယ္။ ဥပမာ- ရခိုင္မင္းေနျပည္ေတာ္ ေျမာက္ဦးကို (Monkey egg) ေျမာက္ဥလို႔ ဘာသာျပန္ထားတာမ်ဳိး၊ ေနာက္တခါ တပင္ေရႊထီး ကြယ္လြန္တဲ့ကိစၥလည္း လြဲေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္လည္း ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလို လြဲေနတဲ့အခ်က္ေလာက္ေတြေလာက္နဲ႔ေတာ့ စာအုပ္ကို မပစ္ပယ္သင့္ဘူး။ ဖတ္သင့္တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ လို႔ပဲ ညႊန္းခ်င္ပါတယ္။

ပထမအခ်က္က အေၾကာင္းကေတာ့ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ခ်ယ္မႈန္းထားတဲ့ အေရးအသားေၾကာင့္ပါ။ ဒုတိယ အခ်က္ကေတာ့ စာအုပ္က ျမန္မာ့သမိုင္းကို ကမBာ့အေျခအေန၊ ေခတ္ၿပိဳင္အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္လို႔ ေရးသားေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းသားဘဝက သမိုင္းဘာသာရပ္ သင္ၾကားရတဲ့အခါ ကမၻာ့သမိုင္းက သက္သက္၊ ျမန္မာ့ သမိုင္းက သက္ သက္ မခ်ိတ္ဆက္မိဘူး ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရးဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႔ ပညာေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ေၾကာင့္လည္း သမိုင္းကို မျပည့္မစံု ပံုေဖာ္ တာကို ဖတ္မွတ္ေလ့လာခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဦးသန္႔ျမင့္ဦး စာအုပ္ မွာေတာ့ ကမၻာ့အေျခ အေနေတြကိုပါ ႏိႈင္းယွဥ္ ေလ့လာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

စာအုပ္ေနာက္ပိုင္း စာႂကြင္းမွာေတာ့ သူက ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္၊ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေနာက္ပိုင္း အေျခအေနေတြ ကိုပါ စာေရး သူက ထည့္သြင္းသံုးသပ္ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကာလမွာေတာ့ စာေရးသူက လူငယ္ေလး တဦး၊ တက္ႂကြစိတ္နဲ႔ ေအာင္ပြဲခံမယ္လို႔ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့ဘူးပါတယ္။ သံဃာေတြဦးေဆာင္တဲ့ ေရႊဝါ ေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္လာတဲ့အခါ မွာေတာ့ သူ႔မွာ ဒီလို အလားတူအျမင္ေတြ မရွိေတာ့ဘူး၊ စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔သာ ေစာင့္ၾကည့္ေနမိေတာ့တယ္ ဆိုတာလည္း ေရးခဲ့ ပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြက အခ်ိန္သင့္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ၁၉၈၈ ထက္စာရင္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာ ေတြမွာ အမ်ားဆံုးေနရာယူခဲ့သလို၊ ႏိုင္ငံတကာ မွာလည္း ျမန္မာ့အေရးကို အမ်ားဆံုး သိျမင္ နားလည္လို႔ လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ အခ်ိန္၊ ျမန္မာ့အေရးတက္ႂကြလႈပ္ ရွားသူေတြကလည္း ႏိုင္ငံတကာကို ေျချဖန္႔ထားၾက တဲ့အခ်ိန္ပါ။ ဆႏၵျပပြဲေတြရဲ႔အဆံုး နိဂံုးကို သူက တမ်ဳိးထင္ ျမင္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဖ်က္ဆီး၊ ေခ်မႈန္းခံရေလမယ္ဆိုတဲ့စိတ္က ကဲေနခဲ့တယ္ ဆိုပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ မွာေတာ့ ၈၈ ကနဲ႔မတူဘဲ ႏိုင္ငံတကာ ျပစ္တင္ရႈံ႔ခ်မႈေတြကလည္း အလွ်င္အျမန္ေပၚ ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ျမန္မာ့သတင္းက ႏိုင္ငံတကာ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚက ျပန္ေပ်ာက္ ကြယ္သြားၾကျပန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ေကာင္းကင္မွာ ယမ္းခိုးေတြစဲတဲ့အခါမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနက တုန္လႈပ္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ လက္ေတြ႔ တကယ့္ဘဝထဲ မွာပဲ ျပန္ေတြ႔ၾကရျပန္ပါတယ္တဲ့။

သူကေတာ့ လမ္းမေပၚဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႔ေတာ့ စစ္အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ေျခ မရွိဘူးလို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ အစိုးရ ျဖဳတ္ခ် ေျပာင္းလဲ ေရးဆိုတာလည္း စစ္တပ္အုပ္စုတစုက အာဏာသိမ္း၊ အစိုးရေျပာင္းမွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိပါ ေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို စစ္တပ္ ကြဲထြက္တာမ်ဳိး မျဖစ္ရေလေအာင္ စစ္တပ္ကို စုစည္းျပင္ဆင္ထားခဲ့တယ္ ဆိုတာ သူက ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ျဖစ္ႏိုင္ေျခ တခုကေတာ့ စစ္တပ္က အႀကီးအက်ယ္ဖိအားေတြ ၾကံဳလာမယ္၊ လမ္းမေပၚအေျခအေနေတြက ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမရျဖစ္လာလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လမ္းဖြင့္ေပးၿပီး ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္လာ ေစဖို႔ပါပဲ။ ဒီလိုျဖစ္ႏိုင္ေျခကလည္း လာခဲ့ တဲ့ ႏွစ္ေတြမွာ မေတြ႔ခဲ့ရေလ ဘူးလို႔ သူက သံုးသပ္ပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေျဖက ဘယ္လိုျဖစ္မလဲေပါ့။ စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးကေတာ့ ဒီစာအုပ္မွာ သူ ျမင္တာကို ရႈေထာင့္ေပါင္းစံုက တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အကယ္၍ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံေရးကိစၥကိုခ်ည္း ေရွ႔တန္းတင္၊ ဗဟိုျပဳေနတဲ့အခါမွာ စစ္တပ္ကို ျပစ္တင္ရႈံ႔ခ်တာ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔တာ ဒီလိုနဲ႔ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္လာဖို႔ စဥ္းစား ၾကမယ္ ဆိုပါတယ္။ သူကေတာ့ ဒီလို ျမင္ကြင္းေတြကို ႏိုင္ငံေရးကိစၥသက္သက္သာမက ပိုလို႔ ခ်ဲ႔ထြင္ၾကည့္သင့္ တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက တိုင္းရင္းသား အေရးပါ။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္ထားေပမယ့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးက ေဝးေနပါေသး တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အခ်ိန္မေရြး ျပန္ျဖစ္ လာႏိုင္ေျခလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။

ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႔ စီးပြားေရးအေျခအေနပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက သဘာဝသယံဇာတ ဓါတ္ေငြ႔သိုက္ေတြ အေပၚ ခြထိုင္ထားေသာ္လည္း ဒီအက်ဳိးဆက္ေတြကို ျပည္သူေတြ မခံစားၾကရပါဘူး။ ဒီအေျခအေန မွာ ျပည္သူအမ်ားစုက ပိုဆင္းရဲ လာ၊ က်န္းမာေရး ပညာေရး အေျခအေနေတြကလည္း ယိုယြင္းလာေနပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီ ေတြလည္း မရႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ "ေျခာက္အိပ္မက္ဆိုး" အေျခအေနကို သူက တြက္ျပပါတယ္။ အေျခအေနေတြက မေျပာင္းလဲဘဲ ပိုဆိုးလာတဲ့ အေျခအေနမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအရသာ ခံစားေစ ခ်င္တဲ့ ျပည္သူေတြက ပိုလို႔မြဲျပာက်ရမယ့္ အေျခအေနပါ။

ႏိုင္ငံေရးရဲ႔ အျငင္းပါမႈကို သူက ျငင္းပယ္တာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ ပကတိ အေျခအေန နဲ႔ ျပႆနာေတြရဲ႔ ရႈပ္ေထြးေပြလီမႈကို သူက ဒီစာအုပ္မွာ ျမင္ေအာင္တင္ျပခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါ တယ္။ အေျဖကေတာ့ အလြယ္ မရွိပါဘူး။ ေဆးၿမီးတို ျဖတ္လမ္းလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မ်ဳိးဆက္ေတြ ေျပာင္းလဲမႈေတြက မလြဲမေသြ ၾကံဳၾက မယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို အထီးက်န္ျဖစ္ေအာင္ ပိတ္ပင္မထားသင့္ဘူး။ ပိုလို႔ ပြင့္လင္းလာျခင္းအားျဖင့္၊ ပိုလို႔ ကုန္သြယ္ျခင္း အားျဖင့္၊ ပိုလို႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္းအားျဖင့္၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းအားျဖင့္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ယႏၱယားစနစ္ေတြကို စနစ္တက် ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္း အားျဖင့္၊ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ကေလးေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာျခင္းအားျဖင့္သာ တျဖည္းျဖည္း ေရရွည္သြားရ လိမ့္မယ္လို႔ စာေရးသူက သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုတင္ျပခ်က္ေတြေၾကာင့္လည္း သေဘာထား ကြဲလြဲတဲ့သူ အမ်ားက ဒီစာအုပ္ကို ေဝဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီစာအုပ္က အျငင္းထြက္ဖြယ္ စာအုပ္တအုပ္အျဖစ္ ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း တင္ျပရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစ။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္း ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)