ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႔ျမစ္ (၁၉)။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး

ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ျမစ္ (The River of Lost Footsteps) စာအုပ္မွာ ေနာက္ တခန္းကိုေတာ့ သူက "စစ္ေျမျပင္ ျဖစ္ရျခင္း" ဆိုၿပီး ဆက္လက္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အခု အခန္းမွာေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး လြတ္လပ္ေရးရခါနီး အေျခအေန ေတြကို တင္ျပထားပါတယ္။

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား
ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႔ ၾသဇာက အတိုင္းအဆမရွိ ႀကီးထြားလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လည္း လန္ဒန္မွာရွိေနတဲ့ ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႔ စစ္ၿပီးေခတ္ ျမန္မာျပည္ အစီအစဥ္မွာေတာ့ ဒီကိစၥကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားခဲ့တာ မရွိပါဘူး။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဆင္းမလားေတာင္တန္းၿမိဳ႔မွာ အေျခစိုက္ေနတဲ့ ဆာေဒၚမန္ စမစ္နဲ႔ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ အစိုးရက စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းေရးဆြဲလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္လာအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ စီစဥ္ေနၾက ပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ စစ္ၿပီးကာလ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ျပန္လည္နာလံထူေရးကိုပဲ ဦးစားေပးထားပါ တယ္။

စစ္ေဘးက ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကိစၥေတြအျပင္ ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဖက္က သူတို႔ဘက္ရပ္တည္လို႔ ေျပာင္ေျမာက္ စြာကူညီတိုက္ေပးခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ အေရး ကိုလည္း ျပန္လည္ၾကည့္ရႈ ဆုခ်ခ်င္ပါေသးတယ္။ အဲသည္အခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအဝင္ (ဖဆပလ) အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရ အင္အား အေကာင္းဆံုး အေနအထားရွိေနၿပီး၊ သူတို႔က လံုးဝ လြတ္လပ္ေရး ရဖို႔ကိုပဲ စိတ္ထားရွိေနပါေတာ့တယ္။

ဆာေဒၚမန္စမစ္ ျပန္ေရာက္လာတဲ့အခါ သူက စကၠဴျဖဴစာတမ္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ စလုပ္ပါတယ္။ သူက ေျပာင္းလဲေန တဲ့ အေျခအေနကို ျမင္ပါတယ္။ ဖဆပလက သူ႔ကို မယံုၾကည္တာကို သိသလို၊ သူ အရင္ က လက္တြဲခဲ့တဲ့ ဗ်ဴရိုကရက္-ႏိုင္ငံေရး သမားေဟာင္းႀကီးေတြကလည္း အားမာန္မရွိလွေတာ့ပါဘူး။ သူက ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ေတာ္ခမ္းမမွာ ေျပာတဲ့မိန္႔ခြန္းမွာေတာ့ ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို ရေအာင္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္မယ္ ဆိုတာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ (ဖဆပလ) ကို အၾကံေပးေကာင္စီ ေလာက္မွာပဲ ေနရာထားစဥ္းစား ခဲ့ပါတယ္။

ၿဗိတိသွ်စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ အေျခအေနကို တမ်ဳိးသံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဖဆပလအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေခါင္း ေဆာင္ေတြနဲ႔ အလုပ္တြဲလုပ္ရမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ စစ္ၿပီးခါနီးကာလမွာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို သီဟိုဠ္ကြၽန္း၊ ကန္ဒီကို ဖိတ္ၾကားၿပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သစ္ ျပန္ဖို႔ဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးသေဘာတူၾကတဲ့အခါ အရင္ ဂ်ပန္က သင္တန္းရခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ေျပာက္က်ားေတြ ဖက္က အၾကမ္းဖ်ဥ္းလူ ၅ဝဝဝ၊ အရင္ ၿဗိတိသွ်ဆီ အမႈထမ္းခဲ့ၾကတဲ့ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း စစ္သားေတြက ၅ဝဝဝ ေလာက္နဲ႔ တပ္ကို ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ သေဘာတူၾကပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဘက္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ ျပႆနာက တခုပဲလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေတြ ျမန္မာ့ေျမ ေပၚက ထြက္ သြားေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ကိစၥေတြ-ဥပမာ ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီးေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေတြကိစၥက ကိုယ့္ဘာသာ အေပးအယူလုပ္လို႔ ရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ တခုထဲေအာက္မွာ တညီတၫြတ္လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ သူက ဖဆပလရဲ႔အားကို သိတဲ့အေလွ်ာက္ ဆာေဒၚမန္ စမစ္ဆီကို လက္မခံႏိုင္မွန္းသိေသာ္လည္း တန္ျပန္အဆိုျပဳခ်က္တခု တင္သြင္းပါတယ္။ ဖဆပလက အစိုးရ ေကာင္စီထဲမွာ အေရးပါတဲ့ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားကိုယူမယ္၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရသဖြယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာကို ေပးဖို႔ ေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ သူက လိုအပ္ရင္ လက္နက္ကိုင္ ျပန္ေတာ္လွန္ မယ္ဆိုတဲ့ အသံမ်ဳိးကို ေတာင္ အရိပ္အေယာင္ျပခဲ့ပါတယ္။

လန္ဒန္က ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ဆာေဒၚမန္စမစ္ကို ေလွ်ာ့မေပးဖို႔ ေျပာပါတယ္။ တကယ္လို႔ ပုန္ကန္ထႂကြမႈေတြ ျဖစ္လာရင္ ေတာင္ ႏွိမ္နင္းဖို႔စစ္သားမရွိေတာ့တာကို ဆာေဒၚမန္ စမစ္ကလည္း သိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လန္ဒန္ကေတာ့ ေလွ်ာ့မေပး ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဖဆပလကလည္း ဖိအားေတြ ေပးဖို႔ တခုၿပီးတခု လုပ္ေဆာင္ၾကရပါေတာ့တယ္။ ယခင္ ဘီအိုင္ေအ တပ္ေတြကို ၿဗိတိသွ်တပ္ေတြနဲ႔ ပံုမွန္တပ္မေတာ္တခုအျဖစ္ ေပါင္းဖြဲ႔ၿပီးတဲ့ေနာက္ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သူ႔ အင္အားစု ဖို႔လိုလာတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အခု အသစ္ ျပန္ဖြဲ႔တဲ့ တပ္ထဲ မပါႏိုင္တဲ့ စစ္သားေတြကို ျပည္သူ႔ ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း ကိုယ္ပိုင္တပ္ကိုပါ ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္ စစ္အတြင္းကာလက အသက္ငယ္ ေသးတဲ့ အခုမွ တက္ႂကြ ေနတဲ့ လူငယ္ေတြကို လည္း ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ထဲ စုစည္းခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔က လူထုအစည္း အေဝးေတြ၊ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပတာ၊ သပိတ္ေမွာက္ သပိတ္တားတာ ေတြ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အဂၤလန္က အစိုးရက ဆာေဒၚမန္ စမစ္ကို ဓားစာခံ လုပ္ၿပီး အေျခ အေနကို ျပန္ထိန္းရပါေတာ့တယ္။ ေနာက္ထပ္ ဘုရင္ခံအသစ္အျဖစ္ ဆာ ဟူးဘတ္ ရန္႔စ္နဲ႔ အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။

ဒီၾကားထဲမွာပဲ ၿဗိတိသွ်တို႔က လူထုအၾကားၾသဇာႀကီးမားေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးစား ခဲ့တာေတြ လည္း ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။ ဘီအိုင္ေအတပ္ေတြ ျမန္မာျပည္ထဲဝင္လာစဥ္ စစ္အတြင္းကာလက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ျပစ္မႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးအျပစ္ေပးဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ မေအာင္ ျမင္ဘဲ လန္ဒန္အစိုးရက လက္ေလွ်ာ့ ခဲ့ရပါတယ္။

ကမၻာ့အေျခအေနကိုလည္း ျပန္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို အသစ္ဖြဲ႔လိုက္တဲ့ ကုလသမဂၢ မွာ ပါေစ ခ်င္ ပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ဗီယက္နမ္မွာ ဟိုခ်ီမင္းက သမၼတအျဖစ္ မၾကာေသးတဲ့ကာလ ကပဲ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အိႏၵိယမွာလည္း ပန္ဒစ္ေနရူးတို႔က ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ႔ ႏိုင္ၿပီး နယ္ေျမခြဲေဝေရး၊ လြတ္လပ္ ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္မႈေတြ စေနပါၿပီ။ အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပုန္ကန္ ထႂကြမႈေတြ ျဖစ္လာရင္ေတာင္ အိႏၵိယတပ္ေတြ ကို အသံုးျပဳခြင့္မေပးဘူးလို႔ အတိအလင္း ေျပာဆိုထားတာ ေတြ ရွိေန ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေတြရဲ႔ ဘ႑ာေတာ္တိုက္ကလည္း ခမ္းေနခ်ိန္၊ အေမရိကန္ဖက္ကလည္း ကန္႔ကြက္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ၿဗိတိသွ်စစ္ဖက္အင္အားစုေတြက ဒီလို ပုန္ကန္ ထႂကြမႈေတြ ျဖစ္လာမွာကို ေရွာင္လိုေနၾကပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကေတာ့ တခုခုကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဦးေဆာင္ ဆံုးျဖတ္မွသာ အခြင့္ေကာင္းကိုရ မယ္ဆိုတာ သိေနပါၿပီ။

ဘုရင္ခံသစ္ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔စ္ ေရာက္လာတဲ့အခါ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂-ပတ္အတြင္း ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ နဲ႔လည္း သေဘာတူညီမႈရေအာင္ ညိ‡ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔သစ္မွာ ဒု-ဥကၠ႒အေနနဲ႔ ပါဝင္ၿပီး ျပည္ပဆက္ဆံေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးကိစၥကို တာဝန္ယူခြင့္ေပးခဲ့ရပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ လန္ဒန္သြားၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ကိစၥေတြ ျဖစ္လာပါ တယ္။ ဦးေအာင္ ဆန္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီတို႔ ၁၉၄၇ ခု၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ သေဘာ တူညီမႈ ရၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ၾကားျဖတ္အစိုးရကို ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတလ်လို အဆင့္အတန္းမ်ဳိး ဒိုမီနီယံ အဆင့္ အျပည့္ရေစမယ္။ မဟာမိတ္တပ္ေတြ ဆုတ္သြားတဲ့အခါ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို လံုးဝထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိေစမယ္။ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အေစာဆံုး တိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြက်င္းပမယ္။ ၿဗိတိသွ် ဓနာသဟာယ အဖြဲ႔ထဲမွာ ဆက္ေန-မေနဆိုတာက ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႔ ေနာက္သေဘာ၊ ေနာက္ပိုင္းစစ္မဟာမိတ္ ကိစၥေတြနဲ႔ ဘ႑ာေရးကိစၥေတြကို ေနာက္မွ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ၾက ပါတယ္။ ျပန္လာတဲ့အခါ တႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရးရေစမယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ေၾကျငာႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိခဲ့ပါၿပီ။

ဒါေပမယ့္ အခု အခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ်ေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတြက္ ျပႆနာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အဓိက ျပႆနာက သူ႔တိုင္းျပည္ထဲက ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုေတြ၊ ၿပိဳင္ဖက္ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြရဲ႔ ျပႆနာပါပဲ။ ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခါစ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနေတြကို ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)