ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႔ ျမစ္ (၇)။ ပုဂံေႏွာင္းပိုင္း

စာဖတ္မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား

ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ျမစ္ (The River of Lost Footsteps) စာအုပ္မွာ ဆက္လက္ တင္ျပထားတဲ့ ျမန္မာ့ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းရဲ႔ ပုဂံေခတ္ကာလ အေျခခံဖြဲ႔စည္းထားပံု၊ စနစ္ေတြကို ဆက္လက္တင္ျပလိုပါတယ္။ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ႏိုင္ငံေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြရွိေနတဲ့ ပုဂံ နန္းေတာ္က အေရးပါတဲ့ သံတမာန္ေရးကိစၥေတြကို ေမ့မထားခဲ့ပါ ဘူး။ တရုတ္အင္ပိုင္ယာ ျပည့္ရွင္ ရဲ႔ ကိုင္ဖန္းနန္းေတာ္ကိုလည္း ၁၁ဝ၆ မွာ သံအဖြဲ႔ေစလႊတ္ခဲ့တာလည္း ရွိပါတယ္။

အေနာ္ရထာမင္းေနာက္ပိုင္း ဆက္ခံတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ပုဂံမင္းေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ျပည့္ဝတဲ့ ဘုရင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား လည္း ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔သမိုင္းမွာ သိၾကတဲ့ က်န္စစ္ သားမင္းတို႔၊ အေလာင္းစည္သူ တို႔ စသျဖင့္ ယေန႔ထက္တိုင္ နာမည္ထင္ရွားၾကပါတယ္။ ဒီမင္းဘုရင္ေတြက ပုဂံမွာ ဘုရားပုထိုးရာေထာင္ခ်ီ လို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသလို၊ စာၾကည့္ တိုက္ေတြ၊ ေကာလိပ္ေတြနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းေတြကိုလည္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္တာ အသစ္တည္ေဆာက္တာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ၾကားဖူးတဲ့ ျမန္မာ့ဒ႑ာရီထဲက အတိုင္းဆိုရင္ အေနာ္ရထာမင္းရဲ႔ ေျမးျဖစ္တဲ့ အေလာင္းစည္သူမင္း တိုင္းခန္းလွည့္လည္ရာမွာ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ထိပ္ ဇဗၺဳသေျပပင္က အသီးကို ခူးႏိုင္ခဲ့တယ္ဆိုတာမ်ဳိးထိ လြန္လြန္ကဲကဲ တင္စား ေျပာၾကတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ၁၁ ရာစု၊ ၁၂ ရာစု ကာလေတြမွာ ပုဂံဟာ အင္အားႀကီးမားၿပီး ေဒသ အတြင္းမွာ ဘုန္းမီးေနလ ေတာက္ပခဲ့တယ္ ဆိုတာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ ပ်က္ခဲ့ရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကို စာေရးသူက ေသခ်ာသံုးသပ္ တာေတာ့ မေတြ႔ရပါဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ေနာက္ပိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူမင္းေတြက အရည္အခ်င္းက်ဆင္းလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ဴးေက်ာ္ လာတဲ့ မြန္ဂိုတပ္ေတြေၾကာင့္ ပုဂံအင္ပိုင္ယာ အပ်က္အစီး ျမန္ဆန္ခဲ့ရတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

တရုတ္နဲ႔ မြန္ဂိုအင္ပိုင္ယာကေတာ့ ပုဂံေဒသကို စင္ၿပိဳင္ အျဖစ္၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုအျဖစ္ ျမင္ေနမွာ မလြဲပါဘူး။ ၁၃ ရာစု မွာေတာ့ မြန္ဂိုအင္ပိုင္ယာရဲ႔ ၾသဇာနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ ျမင္းတပ္ေတြ ဖ်က္ဆီးမႈေတြက ဥေရာပ၊ အာရွ တလႊားမွာ ေၾကာက္ရြံ႔ေနၾက ရပါတယ္။ ပုဂံမင္းေနျပည္ေတာ္ဟာလည္း ခြၽင္းခ်က္တခု မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ မြန္ဂိုတပ္ေတြရဲ႔ ရန္ကို စိုးရြံ႔ထိတ္လန္႔ေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၃ ရာစုမွာေတာ့ ပုဂံရဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြဟာ အက်ပိုင္းကို တျဖည္းျဖည္းေရာက္လာေနပါၿပီ။

ဒီအခ်ိန္မွာ အာရွေဒသေျမာက္ဖ်ားမွာရွိတဲ့ မြန္ဂိုေခါင္းေဆာင္ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္က မြန္ဂိုလူမ်ဳိးေတြကို စုရံုး သိမ္းသြင္းလို႔ အင္ပိုင္ ယာခ်ဲ႔လာလိုက္တာ ဥေရာပ၊ အာရွ ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားကို မြန္ဂိုအင္ပိုင္ယာက အုပ္စီးထားမိ ေနပါၿပီ။ မူစလင္ေတြရဲ႔ ေနရာေဒသေတြျဖစ္တဲ့ ပါရွားဖက္ကိုေတာင္ ထိုးေဖာက္ႏိုင္ခဲ့သလို၊ ရုရွား၊ တရုတ္ေဒသ အေတာ္မ်ားမ်ား သိမ္းပိုက္ထား ႏိုင္ပါၿပီ။ ဥေရာပဆိုရင္လည္း အေနာက္ဖက္တံခါးေပါက္သည့္တိုင္ေအာင္ ၾသဇာခ်ဲ႔ထားႏိုင္ေနပါၿပီ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ ကိုဖက္ကို မြန္ဂိုတပ္ေတြလည္း ေျခဦးလွည့္လာခဲ့ပါတယ္။ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ သံုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ မြန္ဂိုတပ္ေတြ ဟာ တရုတ္ ျပည္ရဖို႔ ဝိုင္းပတ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရးမွာ ပုဂံသိမ္း စစ္ဆင္ေရးက တစိတ္တပိုင္းပါတယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ စစ္ဘုရင္ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ ရဲ႔ ေျမး ကူဘလိုင္ခန္က အဲသည္ အခ်ိန္ထိ ရွိေနေသးတဲ့ ယေန႔ယူနန္ေဒသက ဒါလီနန္းေတာ္ကို သိမ္းပိုက္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ မြန္ဂိုစစ္တပ္ ေတြက ပုဂံနဲ႔ လက္တကမ္းအလို ျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကူဘလိုင္ခန္က တရုတ္အင္ပိုင္ယာ တခုလံုးရဲ႔ ျပည့္ရွင္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ သည္အခ်ိန္မွာ အရင္ရွိထားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ အတိုင္း ပုဂံေဒသဖက္ အေနာက္ေတာင္ ေဒသ စစ္ဆင္ေရးေတြကို စလာခဲ့ပါတယ္။ ပထမပိုင္းမွာ ပုဂံမင္းေနျပည္ေတာ္က လက္ေဆာင္ ပဏၰာဆက္ဖို႔ ေတာင္းခဲ့ပါ တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မြန္ဂိုတပ္ေတြထဲက နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ တူရကီစစ္သူႀကီး "နာစရူဒင္" ရဲ႔ ျမင္းတပ္ ေတြကို ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ေအဒီ ၁၂၇၁ မွာ ကူဘလိုင္ခန္ျပည့္ရွင္ရဲ႔ ၫႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ယူနန္နယ္စားက ပုဂံမင္းေတြဆီကို အခြန္ ပဏၰာဆက္ဖို႔ ေတာင္းခံလာခဲ့ပါတယ္။ သိပ္မၾကာပါဘူး။ သိပ္မေကာင္းလွတဲ့ သံတမာန္ဆက္ဆံေရးအေျခ အေနကေန စစ္ပြဲေတြ ဆက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဒီစစ္ပြဲေတြအေၾကာင္းကို အီတလီခရီးသြား ဗင္းနစ္ၿမိဳ႔သား မာကိုပိုလို ရဲ႔ မွတ္တမ္းမွာ ပုဂံ အေၾကာင္း နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ မာကိုပိုလိုက မြန္ဂို အင္ပိုင္ယာျပည့္ရွင္ရဲ႔ တရုတ္ဝန္ထမ္း ေတြဆီမွာ နန္းေတာ္ အၾကံေပး အေနနဲ႔ ရွိေနတဲ့ ကာလမိုလို႔ ပုဂံေတြ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ၾကားသိေနခဲ့ရတယ္ ဆိုပါတယ္။

မာကိုပိုလိုရဲ႔ ေဖာ္ျပခ်က္အရ မြန္ဂိုေတြရဲ႔ တူရကီလူမ်ဳိး စစ္သူႀကီး နာစရူဒင္က အင္အား ၁၂ဝဝဝ ရွိတဲ့ ျမင္းတပ္ေတြနဲ႔ ခ်ီလာ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပုဂံဖက္မွာလည္း အင္အား ၆ဝဝဝ ေလာက္ရွိတဲ့ တပ္ေတြ၊ တိုက္ ဆင္ အေကာင္ေရ ၂ဝဝဝ ေလာက္နဲ႔ ခုခံခဲ့ၾကတယ္ ဆိုပါတယ္။ ဆင္ေတြေပၚမွာ သစ္သားေတြနဲ႔ ခိုင္ခိုင္ခန္႔ခန္႔ အိမ္ဖြဲ႔လို႔ ပုဂံစစ္သား ၁၂ ေယာက္ ကေန၊ ၁၆ ေယာက္အထိ သယ္ေဆာင္လာၿပီး စစ္ပြဲကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကတယ္လို႔ သူ႔မွတ္တမ္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပြဲက တရုတ္ျပည္နယ္စပ္ အနီးမွာ စျဖစ္ၾကပါတယ္။ တိုက္ပြဲအစပိုင္းမွာ ေတာ့ ဆင္တပ္ေတြရဲ႔ ထိုးစစ္ေၾကာင့္ တူရကီနဲ႔ မြန္ဂို ျမင္းတပ္ေတြ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခား၊ စစ္ပြဲကို ဦးတည္လို႔ကို မရႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ အေျခအေနကို ေရးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ သူႀကီး "နာစရူဒင္" က ေသြးေအးေအးနဲ႔ နည္းလမ္းကို ရွာပါတယ္။ သူတို႔က သစ္ေတာေတြကို အကာအကြယ္ ယူလို႔ ေလးျမားေတြနဲ႔ ဆင္ေတြခ်က္ ေကာင္းကို ပစ္ခတ္ၾကၿပီး ပုဂံရဲ႔ဆင္တပ္လည္း လန္ဆင္းခဲ့ရတယ္လို႔ မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ပါတယ္။ နာစရူဒင္က ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္း အတိုင္း ဆက္ထိုးဆင္းလာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာတို႔ရဲ႔ အစပိုင္း ေနထိုင္ရာ ၿမိဳ႔ေတာ္လို႔ ဆိုၾကတဲ့ တေကာင္း ကိုလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့ ပါတယ္။ တရုတ္ဘုရင္ေတြရဲ႔ ရာဇဝတ္မွတ္တမ္းမွာေတာ့ ဒီေနရာကို ျမန္မာေတြရဲ႔ "ပုန္းက်င္း၊ အသိုက္အအုံ" ဆိုတာမ်ဳိးလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မြန္ဂိုတပ္ေတြနဲ႔ ပုဂံ ျမန္မာေတြရဲ႔ စစ္ပြဲက ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနခဲ့ပါတယ္။ မြန္ဂိုတပ္ေတြကေတာ့ ပုဂံေဒသက ျမန္မာေတြကို ပညာေပး ခ်င္လို႔ စစ္တိုက္ေနတာျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာေတြကေတာ့ ေသေရးရွင္ေရး ခုခံစစ္ကို ဆင္ေနခဲ့ ၾကရတာပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ စစ္ေညာင္းလာၿပီး ပုဂံကရဟန္း အရွင္ဒိသာပါေမာကၡ ဦးေဆာင္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တမာန္အဖြဲ႔ကို မြန္ဂိုအင္ပိုင္ယာျပည့္ရွင္ ကူဘလိုင္ခန္ထံ ေစလႊတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ စစ္ေျပၿငိမ္းေရး အတြက္ ေစလႊတ္ခဲ့ရၿပီး ဒီလိုသံတမာန္ေရး မစ္ရွင္ကိုလည္း ျမန္မာေတြဖက္က ေအာင္ျမင္မႈ တခုအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ သမိုင္းေတြမွာ သင္ၾကားခဲ့ရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္က ၾကာၾကာမခံခဲ့ပါဘူး။ ကူဘလိုင္ခန္ျပည့္ရွင္ရဲ႔ ေျမးက စစ္သူႀကီး အျဖစ္ ဦးေဆာင္လို႔ ပုဂံသိမ္းပိုက္ဖို႔ အၿပီးသတ္ထိုးစစ္ကို ဆင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ပုဂံမွာက လည္း က်ေနာ္တို႔ တရုတ္ေျပး မင္းလို႔ သိထားၾကတဲ့ နရသီဟပေတ့ အုပ္စိုးတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ပုဂံကလည္း အက်ပိုင္း ကာလ၊ အခုလိုမြန္ဂိုေတြရဲ႔ ထိုးစစ္ေၾကာင့္ ပိုလို႔အက်ျမန္ဆန္ခဲ့ရပါတယ္။ ပုဂံဘုရင္ နရသီဟပေတ့က ျပည္ကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၿပီး အဲသည္မွာပဲ သူ႔သား ကိုယ္တိုင္က လုပ္ၾကံတာကို ခံလိုက္ရပါတယ္။ အရင္အင္အား ႀကီးခဲ့တဲ့ ပုဂံဟာလည္း နယ္စား၊ ပယ္စားေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ စင္ၿပိဳင္ေဒသငယ္ေတြ အျဖစ္ ၿပိဳကြဲခဲ့ရပါတယ္။ ပုဂံဟာ မြန္ဂိုအင္ပိုင္ယာရဲ႔ တစိတ္တပိုင္းအျဖစ္ေတာ့ မက်ေရာက္ခဲ့ေလဘူးလို႔ စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ေရး ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲသည္အခ်ိန္က ေမာ္စကို၊ ဘက္ဂဒက္ စတဲ့ေဒသေတြက မြန္ဂို တရုတ္အင္ပိုင္ယာရဲ႔ အခြန္ပဏၰာဆက္ေဒသေတြ ျဖစ္ခဲ့သလို အင္းဝ၊ ျပည္၊ မိုးမိတ္၊ ပဲခူး၊ မုတၱမ၊ ေတာင္ငူ၊ ပုသိမ္ စသျဖင့္ မင္းၿပိဳင္ ေတြတည္ရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္ဟာလည္း ပီကင္း၊ ဇန္နဒူး နန္းေတာ္ ေတြဆီကို အခြန္ပဏၰာဆက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ႏွစ္အတန္ၾကာေနလာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ၁၅ ရာစုေရာက္မွ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္စုစည္းႏိုင္မယ့္ ဘုရင့္ေနာင္ ေပၚေပါက္ လာပါေတာ့တယ္။ ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ ဘုရင့္ေနာင္ကာလ ဟံသာဝတီႏိုင္ငံနဲ႔ သူရဲ႔ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ႏိုင္ငံေရး အေျခခံ အေၾကာင္းေတြကို ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)