ႏိုင္ငံသစ္ မနက္ျဖန္ (၄)။ ၄-ႏွစ္ၾကာ လွ်ဳိ႔၀ွက္ ေဆြြးေႏြးပြဲ- အပိုင္း (၁)

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား။
အရင္တပတ္မွာေတာ့ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံရဲ႔ တရားေရး၊ ရဲနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာသူ ကိုအက္ဆီး ဆီကို၊ ေက်ာင္းသားဘဝက တင္းနစ္ကစားေဖာ္ မိတ္ေဆြ၊ ယခုေတာ့ မစၥ ဝင္နီမင္ဒဲလားရဲ႔ အက်ဳိး ေဆာင္ေပးေနရတဲ့ လူျဖဴေရွ႔ေနျဖစ္သူ ဒီေဝါက အၾကံေပးစာေတြ ေရးတဲ့ အေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီးကလည္း လူျဖဴ လူမဲျပႆနာေတြကို အျမင္သစ္ နဲ႔ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစား စရာ ျဖစ္လာတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေျပာခဲ့ပါတယ္။


ကိုအက္ဆီးက လူေကာင္းလို႔ ေျပာလို႔ရသလို အျမင္က်ယ္သူလို႔လည္း ေျပာလို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ သူက တရားေရး၊ ရဲနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာခ်ိန္ကစလို႔ သူတတ္ႏိုင္တဲ့ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အတြင္းက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ မင္ဒဲလားအပါအဝင္ လူမဲ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ ေရာ္ဘင္ ကြၽန္း အက်ဥ္းေထာင္ကို ေရာက္လာစဥ္က အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆံုးအေျခအေနနဲ႔ ညႇဥ္းပမ္း ႏွိပ္စက္ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေလျပင္းထန္လြန္းတဲ့ တကြၽန္းေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရး ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြက သံေျခ က်င္းေတြနဲ႔ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္ၾကရပါတယ္။ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခား ဖိႏွိပ္လိုတဲ့ ေထာင္ဝါဒါေတြကလည္း အေၾကာင္း မရွိ အေၾကာင္းရွာ ႏွိပ္စက္ ပါတယ္။ ေနျပင္းျပင္း ပူတဲ့ ေအာက္မွာ သဲထည္း လည္ပင္းထိျမဳပ္ကာ ႏွိပ္စက္တာ၊ သူတို႔က ေရေတာင္းတဲ့အခါ ပါးစပ္ထဲ ေသးေပါက္ခ်တာ၊ ညအခ်ိန္မေတာ္လာၿပီး ေအးစက္ေနတဲ့ ေဆာင္းညေတြမွာ ကိုယ္လံုးတီးခြၽတ္ခိုင္းၿပီး စစ္ေဆးတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ မင္ဒဲလားကိုယ္၌က ႏွိပ္စက္ မခံခဲ့ရဖူး ဆိုေသာ္လည္း သူ႔ရဲေဘာ္အမ်ားစုကေတာ့ ၾကာပြတ္နဲ႔ ရိုက္ခံရ၊ တင္းပုတ္နဲ႔ ရိုက္ႏွက္ခံရတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ကိုအက္ဆီး ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ ေထာင္ထဲျဖတ္သန္းခဲ့ရတာ ၁၇ ႏွစ္ ရွိေနပါၿပီ။ သူက အျခား ဝန္ႀကီး အခ်ဳိ႔ကို စည္းရံုးၿပီး၊ အက်ဥ္းသား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးကိစၥေတြ၊ ျပစ္ဒဏ္ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ သတင္းစာဖတ္ခြင့္၊ ေရဒီယိုနားေထာင္ခြင့္၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား ၾကည့္ခြင့္ ခြင့္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေတြ တိုးတက္ေပးတာ ခံေနရတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ ဝန္ႀကီး ကိုအက္ဆီးကေတာ့ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ "က်ေနာ့ အျမင္ကေတာ့ မင္ဒဲလားနဲ႔ သူ႔ ရဲေဘာ္ေတြကို တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ လႊတ္ေပးရမယ္။ ဒီအတြက္လည္း သူတို႔ျပင္ဆင္ ႏိုင္ရမယ္။ " ဆိုၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႔စဥ္းစားခ်က္ကို ျပန္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာ လူမဲ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကလည္း လႈပ္ရွားမႈ အရွိန္အဟုန္ ျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် တိုးတက္မ်ား ျပားလာေန ပါတယ္။ ဒီလူငယ္ လႈပ္ရွားသူေတြက ေထာင္ေတြကို မင္ဒဲလားတကၠသိုလ္ လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ဝါရင့္ႀကီးေတြက ေတာက္ေျပာင္တဲ့ လႈပ္ရွားသူမ်ဳိးဆက္ေတြကို ထပ္မံေမြးထုတ္ေနၾကတဲ့ ေနရာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။

၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလမွာေတာ့ ကိုအက္ဆီးနဲ႔ ေရွ႔ေန ဒီေဝါရဲ႔ အၾကံျဖစ္တဲ့ မစၥတာ မင္ဒဲလားနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး ကိစၥကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အေၾကာင္းစလာခဲ့ပါတယ္။ မင္ဒဲလားက ဒီအခ်ိန္မွာ အက်ဥ္းသားဘဝ ဆီးက်ိပ္ေရာင္ ေရာဂါနဲ႔ ကိပ္ေတာင္းၿမိဳ႔ေဆးရံုတခုမွာ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရပါ တယ္။ ေဆးရံုကို လူနာ ေတြ႔ဖို႔လာတဲ့ သူ႔ဇနီး မစၥ ဝင္နီ မင္ဒဲလားနဲ႔ သူ႔ကိစၥနဲ႔ သူ ခရီးထြက္လာတဲ့ ဝန္ႀကီး ကိုအက္ဆီးတို႔က ေလယာဥ္တစီးထဲေပၚမွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဆံုၾကပါတယ္။ ကိုအက္ဆီးက ဝင္နီမင္ဒဲလားကို လူမႈေရးအရ ခဏရပ္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ သူ႔ ခင္ပြန္း က်န္းမာေရး အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔လည္း စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ခဏၾကာေတာ့ ဘာကိုမွ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔စိတ္ မရွိတဲ့ ဝင္နီမင္ဒဲလားက ေလယာဥ္ရဲ႔ ရိုးရိုးတန္း ထိုင္ခံုကေနထၿပီး ဝန္ႀကီးေဘး အထူးတန္းထိုင္ခံုကို သြားထိုင္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ပ်ံသန္းေနခ်ိန္ (၂) နာရီေက်ာ္ အတြင္းမွာ သူတို႔စကားေျပာခြင့္ရၾကပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆံု မႈက ေအာင္ျမင္တယ္ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။

ေလယာဥ္ေျမႀကီးေပၚကို ဆင္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ကိုအက္ဆီးက ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခုကို ပိုင္ပိုင္ခ် ျဖစ္ သြားပါေတာ့တယ္။ သူက ေဆးရံုတက္ေနတဲ့ မစၥတာ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလားနဲ႔ သူ ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ဆံုေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ လိုက္ပါေတာ့တယ္။

ဝန္ႀကီးက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးစဖို႔ အၾကံနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လူမဲအက်ဥ္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေရာ္ဘင္ကြၽန္း ကေန၊ ကိပ္ေတာင္းၿမိဳ႔ ဆင္ေျဖဖုန္းမွာရွိတဲ့ ပိုးလ္စ္ေမာ အက်ဥ္းေထာင္ကို ေရႊ႔ခဲ့ပါတယ္။ အျခား အက်ဥ္းသား ေတြနဲ႔ ခြဲၿပီး ေထာင္ရဲ႔ အေပၚဆံုးထပ္ အခန္းက်ယ္ႀကီးမွာ ခြဲခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ သူစဥ္းစားတာကေတာ့ ဒီလို ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးတဲ့ ကိစၥေတြက လွ်ဳိ႔ဝွက္ လုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္သလို၊ ေအာင္ျမင္မယ္-မေအာင္ျမင္ဖူး မေသခ်ာ ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေပါက္ၾကားခံ လို႔လည္း မျဖစ္ပါဘူး။ မင္ဒဲလားကိုေတာ့ ေဆးရံုမွာ ရွိေနစဥ္ သူသြားေတြ႔ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။ မင္ဒဲလားေဆးရံုက ျပန္ဆင္းလာေတာ့လည္း သူ႔ကို ယခင္ရဲေဘာ္ေတြနဲ႔ အတူေနရတဲ့ ေနရာမွာ မထားေတာ့ပါဘူး။ ေထာင္ေဆးရံု ေအာက္ထပ္မွာ အခန္းသီးသန္႔ စီစဥ္ေပးခဲ့ပါ တယ္။

မစၥတာ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလားကလည္း အျမင္ႀကီးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပါ။ သူက ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး စမယ္လို႔ မစဥ္းစားမီ၊ အာဖရိက အမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္ (ေအအန္စီ) ကို မတရားအသင္း ေၾကညာခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ကာလ မွာေတာင္မွ လူျဖဴ အစိုးရကို ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု တက္ေရာက္ႏိုင္မယ့္ အမ်ဳိးသား ညီလာခံတခု ေခၚေပးဖို႔ စာေရး ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းမျပန္ ေတာ့မွသာ လက္နက္ ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး စဖို႔ သူဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပါ။

မင္ဒဲလားက အေျခအေနေပါင္းစံုကို အကဲျဖတ္ သံုးသပ္လို႔ ဒီအခ်ိန္ဟာ ေဆြးေႏြးပြဲစတင္ေခၚဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္း လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကို အခြင့္ေကာင္းယူလို႔ ေအအဲန္စီက လူျဖဴအစိုးရကို စတင္ကမ္းလွမ္းသင့္ တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ မစၥတာ မင္ဒဲလားကလည္း ဒီအခ်ိန္က သမတျဖစ္သူ ဘိုသာနဲ႔ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူက ဝန္ႀကီးျဖစ္သူ ကိုအက္ဆီးဆီကို သူနဲ႔ လာေရာက္ေတြ႔ဖို႔ စာေရးအေၾကာင္းၾကားပါတယ္။ အဲသည္ အခ်ိန္က ကိုအက္ဆီးက အေၾကာင္းမျပန္ခဲ့ပါဘူး။ အခု ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ေရာက္မွ အေျခအေနေပးလာတာပါ။

ကိုအက္ဆီးက မင္ဒဲလားနဲ႔ ေဆးရံုေပၚမွာ ေတြ႔ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႔သူေတြက မစၥတာ မင္ဒဲလားကို ေထာင္ထဲမွာ ထားၿပီး မေတြ႔သင့္ဘူးလို႔ အၾကံေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ "က်ေနာ္ကေတာ့ သူ႔ကို လြတ္လပ္ေနတဲ့ လူတေယာက္လို႔ပဲ ျမင္တယ္။ အက်ဥ္းသား တဦးလို႔ မျမင္ဘူး။ သူ႔စိတ္ထဲမွာလဲ အဲသလိုပဲ ခံစားထားေစခ်င္ တယ္။" လို႔ ကိုအက္ဆီးက ျပန္ေျပာျပ ပါတယ္။ သူက မစၥတာ လို႔ ေရွ႔ကတပ္ၿပီး သူ႔အက်ဥ္းသားကို ေလးေလး စားစား ေခၚေဝၚဆက္ဆံပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ကိုအက္ဆီးက အက်ဥ္းသားအမွတ္ (၄၆၆/၆၄) မစၥတာ မင္ဒဲလားနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ "က်ေနာ္ မ်က္စိမွိတ္ လိုက္ရင္ေတာင္ အခုထက္ထိ ျပန္ျမင္ေယာင္ ေနေသးတယ္။" ကိုအက္ဆီးက ျပန္ေျပာ ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးက လူနာခန္းကို အက်ဥ္းေထာင္ဆိုင္ရာေကာ္မရွင္မင္းႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂ်ဳိဟန္ ဝီလင္ဆီးနဲ႔အတူ တက္လာခဲ့ပါတယ္။ အျပာေရာင္ဝတ္စံုႀကီးနဲ႔ ေစာင့္ေနတဲ့ အက်ဥ္းသားက ထိုင္ေနရာက ထရပ္ၿပီး၊ သူ႔ကို ေထာင္ခ်ထားတဲ့သူကို မိတ္ေဆြေဟာင္းေတြလို ႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ "က်ေနာ့ကို လာမေတြ႔ဘဲ ေနႏိုင္လွခ်ည့္၊ ေနာက္က်လွတယ္လို႔ပံုစံမ်ဳိး ေျပာလိုက္ေသးတယ္။ ေတြ႔ဆံုပြဲတခုလံုးကို သူက ဦးေဆာင္သြားတယ္။ သူက အိမ္ရွင္္။ သူက က်ေနာ္ တို႔ကို ထိုင္ဖို႔ေနရာေပးတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဝီလင္ဆီး သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္ရဲ႔လား။ က်ေနာ္ ဘာ လုပ္ေပးရမလဲလို႔ေတာင္ ေမးလိုက္ေသးတယ္။ က်ေနာ္သူ႔အေၾကာင္း အမ်ားႀကီးဖတ္ခဲ့ရဖူးတယ္။ က်ေနာ့္ စားပြဲေပၚကို ေန႔စဥ္ေရာက္လာတဲ့ သူ႔ေျပာစကားေတြ၊ အစီရင္ခံစာေတြက တဆင့္ က်ေနာ္ဖတ္ခဲ့ရဘူးတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလူကို ႏိုင္ငံတကာက အာရံုစိုက္ေနၾကရတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဂုဏ္ðပဘြဲ႔ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆုေတြ ေပးေနၾက တာလဲ။ ဘယ္လိုလူစားလဲဆိုတာ က်ေနာ္ သိခ်င္ခဲ့မိတယ္။ က်ေနာ္သူနဲ႔ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္းပဲ သေဘာေပါက္သြားတယ္။ သူဟာ စာေတြထဲက ေရွးေခတ္ ေရာမႏိုင္ငံသားေတြ က်င့္ထံုးျဖစ္တဲ့ ဂုဏ္ကို ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ တည္ၾကည္ျခင္း၊ ရိုးသားျခင္း၊ ျဖဴစင္ျခင္း အျပည့္ရွိတဲ့သူပဲ" ေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးေနာက္မွာ ကိုအက္ဆီးက မင္ဒဲလား အေပၚ သူ႔အျမင္ကို ျပန္ေျပာပါတယ္။

မင္ဒဲလားကလည္း "ကိုအက္ဆီးက သူမ်ားနဲ႔ မတူတဲ့ လူတမ်ဳိးပဲ။ သူက သိပ္ယဥ္ေက်းတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူက ႏိုင္ငံေရး လံုးဝ မေဆြးေႏြးဘူး။ သူက လာအကဲစမ္းတာပဲ။ ဒါကေတာ့ေသခ်ာစနစ္က်တဲ့လူ။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ပံု ကိုင္ပံုက လံုးဝ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ တယ္။ " ဆိုၿပီး ကိုအက္ဆီးအေပၚ အျမင္ကို ျပန္ေျပာပါတယ္။ ဒီလို ေတြ႔ဆံုမႈ ကေတာ့ စျဖစ္ပါၿပီ။ အဆင္ေျပတယ္လို႔ ေျပာရင္ ရေပမယ့္လည္း အေျခအေနက သိပ္ေတာ့မထူး ေသးပါဘူး။ အကဲစမ္း တဲ့ အဆင့္ေလာက္ပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။ မင္ဒဲလားကို လႊတ္ေပးရင္ လက္ခံမွာလားလို႔ လည္း ကိုအက္ဆီးက ေမးခဲ့ပါတယ္။ မင္ဒဲလားကလည္း သူ႔ရဲေဘာ္ေတြ အားလံုးလြတ္မွာလား လို႔ ျပန္ေမးခဲ့ပါ တယ္။ အေျဖေတာ့ မရွိ ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း မင္ဒဲလားက အေျခအေနက တစံုတရာ အေျပာင္းအလဲ လာေတာ့ မယ္လို႔ အာရံုရ လာပါတယ္။ လမ္းစေတာ့ ပြင့္လာတယ္ ေျပာလို႔ ရပါလိမ့္မယ္။ ဘာမွ အာမခံခ်က္ ေတာ့ မရွိေသး ပါဘူး။ အခုလို ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ဖို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို သီးသန္႔ခြဲခ်ဳပ္ထားတာေတြ၊ မင္ဒဲလားကို သီးသန္႔ ခြဲခ်ဳပ္ထားတာေတြ ျဖစ္လာေတာ့ လူမဲေခါင္းေဆာင္ေတြဖက္ကလည္း သို႔ေလာ၊ သို႔ေလာ အေတြးပြားစရာေတြ ျဖစ္လာပါ တယ္။

ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ မင္ဒဲလားက သူ႔အေပၚ သံသယမပြားေစဖို႔၊ ႀကိဳးပမ္းရသလို ဒီလို လွ်ဳိ႔ဝွက္ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြ ေအာင္ျမင္ ေအာင္ ႏွစ္ဖက္စလံုးက သိုသိုသိပ္သိပ္နဲ႔ ေရွ႔ဆက္ၾကရပံုေတြကို ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)