ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႔ျမစ္ (၄) ။ ျမန္မာျပည္အတြက္ ေမးခြန္းမ်ား

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား
ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ျမစ္ (The River of Lost Footsteps) စာအုပ္မွာ ပထမ အခန္းကို ပါေတာ္မူခန္း၊ သမိုင္းနဲ႔ စခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္တခန္းမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လူထုအံုႂကြမႈကာလ၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း အေျခအေနေတြနဲ႔ သူရဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး အေၾကာင္း ေတြကို တင္ျပလို႔ ျမန္မာျပည္အေရး စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေမးခြန္း ေတြထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က စလို႔ အခုလို အႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္လာတဲ့အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထူထူးျခားျခား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာ မရွိပါဘူး။ ၁၉၈၈ အၿပီးေက်ာင္းသား ေတြရဲ႔ လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္လည္း အေျဖ မထြက္လာခဲ့သလို၊ တိုင္းျပည္ ျပင္ပမွာ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈေတြ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္လည္း အေျပာင္းအလဲကို မျမင္ၾကရေသးပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာတဲ့အခ်က္တခုကေတာ့ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ယခင္က လူသူအမ်ား စိတ္မဝင္စားဘဲ ရွိေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းကို ပိုလို႔ လူစိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္လာခဲ့တာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားလာၾကသူေတြ ရွိသလို၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္ေတြမွာလည္း ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္စရာ ကိစၥေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ဘာျဖစ္လို႔ ႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ၾကာ ေျခကုတ္ျမဲေနခဲ့ရ တာလဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသူ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ က ဘယ္လိုစဥ္းစားေနၾကတာလဲ။ ျမန္မာ့လူမႈအဖြဲ႔ အစည္းက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုကြာျခားသလဲ။ စသျဖင့္ စိတ္ဝင္ စားဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႔ေပ မယ့္လည္း ႏိုင္ငံတကာက ေလ့လာသူေတြရဲ႔ စိတ္ဝင္စားမႈက ျမန္မာႏိုင္ငံက အျဖစ္အပ်က္ ေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂ဝ အတြင္းမွာပဲ ျဖစ္ပ်က္ တည္ရွိခဲ့သေယာင္ သမိုင္းမရွိခဲ့သလို စိတ္ဝင္စားမႈမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္လို႔ စာေရး သူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ျမင္ပါတယ္။ ဒါကို စာေရးဆရာက မေက်လည္လွပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိုလိုနီ ကြၽန္ျပဳခံခဲ့ ရတဲ့ ကိစၥေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႔ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ျပင္းထန္ပံု၊ မႏၱေလးနန္းေတာ္ ကို တခဏနဲ႔ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ၿဗိတိသွ်က စစ္တပ္အင္အား ၃ ဆ အထိတိုးၿပီး အင္အားသံုး ေခ်မႈန္းယူရတဲ့အထိ ႏိုင္ငံျခားသား လႊမ္းမိုးခ်ယ္လွယ္မႈကို မုန္းတီးပံုေတြ၊ ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ၊ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေတာ့လည္း တိုင္းရင္းသား ေရာင္စံုသူပုန္ ပုန္ကန္ ထႂကြမႈနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ ေျခကုတ္ရလာပံု စတဲ့ ရႈပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ သမိုင္းေနာက္ခံေတြကို လ်စ္လ်ဴရ ႈထားၿပီး ေျပာေနၾကသလို စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ျမင္ပါ တယ္။ ဒီေတာ့လည္း သူ႔မွာ ေမးခြန္းေတြ ျဖစ္လာရပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြက ဒီေလာက္ သက္ဆိုးရွည္ေနခဲ့ရတာလဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ ခြင့္ေတြ ျပန္ရေအာင္ ဘယ္လို နည္းနဲ႔ ေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္မွာလဲ။ ရန္ကုန္အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေတြၾကားက ျပည္တြင္းစစ္ကို က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လို ၾကည့္ျမင္ သေဘာထားၾကမွာလဲ။ သဘာဝသယံဇာတ ႂကြယ္ဝလြန္းၿပီး အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ ေရွ႔ကို တခ်ိန္က ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံတခုက ဘာျဖစ္လို႔ အခုလို ေအာက္ က်ေနာက္က် ျဖစ္ေနရသလဲ။ ပို အေရးႀကီး တာက က်ေနာ္တို႔ ဘာဆက္လုပ္ၾကမွာလဲ... စသျဖင့္ အေတာ မသတ္ႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ဒါေတြဟာ သမိုင္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္လို႔လည္း သူက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပခဲ့ခဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာ့သမုိင္းကို ျပန္ ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ သူက ျမန္မာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ သမိုင္းအေျခခံဖြဲ႔စည္းထားခဲ့ပံု စနစ္ေတြ၊ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို စာအုပ္အခန္း (၃) မွာ ျပန္လို႔ ၾကည့္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ဆိုပါေတာ့။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပထဝီအေနအထားအရ ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ဖြဲ႔တည္ေနမႈက ရွင္းရွင္း လင္း လင္း ရွိေနပါတယ္။ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ လြင္ျပင္ေဒသကို ေတာင္တန္းေတြ ပတ္လည္ဝိုင္းထားတဲ့ ပထဝီ တည္ေဆာက္ ထားပံုမ်ဳိးပါ။ ႏိုင္ငံရဲ႔ ေျမဧရိယာ တဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္ (တနည္းေျပာရရင္) ေနရာ အမ်ားစုက ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္း လြင္ျပင္ ေဒသျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဧရာဝတီျမစ္ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ခြဲျခားေဖာ္ျပလို႔ ရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ပထဝီ အေန အထားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေတာင္တန္းေတြနဲ႔ ပတ္လည္ဝိုင္းၿပီး အိမ္နီး ခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ သီးျခားကင္းကြာ တည္ရွိေနတယ္လို႔ ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တခါတရံ လက္ေတြ႔ အသံုးမဝင္လွတဲ့ ေခါင္းမာတာမ်ဳိး၊ သီးျခား ခြဲျခားေနခ်င္တာမ်ဳိး ကိုယ္ကိုယ္၌က အျခားနဲ႔မတူဘူး ဆိုျပီး သီးသန္႔ထင္ေနတာမ်ဳိး သမုိင္းမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္လို႔လည္း စာေရးသူက ဆိုပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ကလည္း ေတာင္ေတြ ဝန္းရံေနတဲ့ လြင္ျပင္ငယ္ကေလး၊ အင္ပိုင္ယာ ခ်ဲ႔ထြင္ေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥ စိတ္ဝင္စားမႈေတြ အတြက္ အဓိက ပင္မလမ္းေၾကာင္းေပၚ မွာလည္း မရွိေနေတာ့ အလြယ္တကူနဲ႔ ေမ့ထားခဲ့ၾကတတ္တဲ့ ေဒသ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ကုန္ကူးသန္းဆက္သြယ္မႈေတြ၊ အျခား ဆက္ဆံ ေရးလမ္းေၾကာင္းေတြက ဖြံ႔òဖိးတည္ ရွိခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ ဒီလို ျပင္ပကမၻာနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက မိမိဘာသာ ကိုယ့္ အတြင္းကိုၾကည့္ၿပီး ေက်နပ္ ေရာင့္ရဲေနတဲ့စိတ္၊ ကိုယ့္အတြင္းမွာသာ သာယာေနတဲ့စိတ္ ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ျပင္ပကမၻာကို ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ဖို႔ စဥ္ဆက္မျပန္ óကိးပမ္းမႈေတြေတာ့ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔လည္း စာေရးသူ က ေရးခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းမွာ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္လို႔၊ ျပင္ပကေန ေလ့လာသင္ယူလို႔ ကမၻာႀကီးေကာင္းက်ဳိးကို ျဖည့္ဆီးေပး ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ကာလေတြ ရွိခဲ့သလို၊ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနသလို တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔နဲ႔၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈဆိုတာ ေဝလာေဝး၊ ေခ်ာက္အစြန္းနားမွာ သူမ်ားေတြက ရင္တမမ ျဖစ္ေနရေလာက္ေအာင္ ရပ္လို႔ေနတဲ့ အေျခအေန၊ ကာလေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ စာေရးသူက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ သမိုင္းအေျခခံဖြဲ႔စည္းထားခဲ့ပံု စနစ္ေတြကို ျပန္ၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ျမန္မာေတြရဲ့ အစကို သူက ေျခရာေကာက္ပါတယ္။

ျမန္မာဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္က သင္ၾကားခဲ့ၾကရသလို "ျမန္မာအစ တေကာင္းက" ဆိုၿပီး သိခဲ့ၾကရ တာပါ။ တေကာင္း အရပ္ဆိုတာက ဒီေန႔ျပန္ၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ နည္းနည္းမွ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ မရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္ အထက္ဖက္ပိုင္းက ဖုန္ထူထူ၊ ထန္းပင္ေတာတန္းေတြနဲ႔ ၿမိဳ႔ငယ္ကေလးပါ။ ျမန္မာေရွးဘုရင္ေတြရဲ႔ မွန္နန္းရာဇဝင္ အပါအဝင္ အျခားသမိုင္း ေတြအရေတာ့ ျမန္မာေတြက အိႏၵိယႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းက စစ္ရႈံးလို႔ ေရွာင္ေျပးလာတဲ့ သာကီမင္းမ်ဳိးႏြယ္ျဖစ္တဲ့ အဘိရာဇနဲ႔ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါေတြက ထူေထာင္ခဲ့ၾကတာ၊ ျမန္မာဆိုတာ ဒီက ဆင္းသက္လာတဲ့ အႏြယ္ေတြဆိုတာမ်ဳိး ပံုျပင္ေတြကို ႏွစ္ေထာင္ခ်ီလို႔ ေဖာ္ျပေရးသားခဲ့ၾက ပါတယ္။

စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးကေတာ့ ဒီလိုသမိုင္းေတြကို ပယ္ခ်ပါတယ္။ အဘိရာဇာက တကယ္ပဲ သမိုင္းမွာ ရွိခဲ့သည္ထားဦး၊ ျမန္မာေျမထဲကို ေရာက္လာတဲ့ ခရီးသြားတဦးမွ်သာပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ စာေရးသူက ေရးပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္းလြင္ျပင္ေဒသက လူေတြ အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး ဖြံ႔òဖိးႏွင့္တာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၅ဝဝ ေလာက္ရွိၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ သမိုင္းပါေမာကၡေဒါက္တာသန္းထြန္းကလည္း အဘိရာဇာနဲ႔ တေကာင္း သမိုင္း ေတြကို ပယ္ဖူးပါတယ္။ "တေကာင္းက ရွမ္းနာမည္၊ တည္ေထာင္သူ အဘိရာဇာက ကုလားနာမည္ဆိုရင္ တခုခုေတာ့ ပယ္ရမယ္" ဆိုတာမ်ဳိး ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝွမ္းမွာရွိတဲ့ လူေတြရဲ႔ယဥ္ေက်းမႈက အီဂ်စ္ ေရွးေဟာင္း ဘုရင္ေတြနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္တည္ရွိခဲ့ၿပီး ေၾကးသြန္းတာ၊ စပါးစိုက္တာ၊ အိမ္မွာစားဖို႔ ၾကက္၊ ဝက္ေမြး ျမဴေရးအတတ္ေတြ ရွိေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၅ဝဝ ေလာက္ မွာေတာ့ အင္းဝနဲ႔ မႏၱေလးရဲ႔ ေတာင္ဖက္က်တဲ့ အရပ္ေတြမွာ လူေနၿမိဳ႔ျပေတြ ထူေထာင္ေနၾကၿပီး သံထည္အအတ္ေတြကို ႏိုင္နင္းေနၾကပါၿပီ။ ခရစ္ေတာ္ေပၚၿပီး ရာစုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ ရပ္နီး ရပ္ေဝးကုန္သြယ္တာေတြ၊ ေရသြင္းတူးေျမာင္း ေတြ၊ အင္အားႀကီးလာတဲ့ ၿမိဳ႔ျပေတြက အုတ္ၿမိဳ႔ရိုး နံရံေတြ၊ မုတ္ဦးေတြ၊ မင္းဘုရင္ေတြ၊ နန္းေတာ္ေတြ ရွိေနခဲ့ၾကပါၿပီ။

ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ ဒီကေန႔ လက္ေတြ႔ျပႆနာေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္လို႔ သူယံုၾကည္တဲ့၊ ျမန္မာ့သမုိင္း ရွာေတာ္ပံု ခရီးအေၾကာင္းကို ဆက္လက္ တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)