တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယေတြ႔ဆံုေလရာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ အာရွ၏ လမ္းဆံုလမ္းခြအသစ္ (၉)

ျပင္ပ ေဆာင္းပါးရွင္ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက Faber & Faber Ltd. London စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ေ၀တဲ့ "တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယ ေတြ႔ဆံုေလရာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အာရွလမ္းဆံုလမ္းခြ အသစ္" (Where China Meets China: Burma and the New Crossroads of Asia) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ အေၾကာင္းကို တင္ဆက္ေနပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ဦးသန္႔ျမင့္ဦးေရးသားထားၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တြင္းမွာမွ ထုတ္ေ၀ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတပတ္မွာေတာ့ သူရဲ႔ရွမ္းျပည္နယ္ဖက္ ခရီးစဥ္၊ ဆက္စပ္ရာသမိုင္းေတြကို တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား။
စာေရးသူဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းက မဟာဗ်ဴဟာအရ တန္ဖိုးတက္ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေဖာ္ျပၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္က အထီးက်န္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ အေျခအေန၊ မဟာဗ်ဴဟာအရ ႏိုင္ငံတကာရဲ႔ စိတ္၀င္စားဖြယ္အရ တန္ဖိုးက်ဆင္းခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ့ ေမၿမိဳ႔သူေရာက္စဥ္ သူေတြ႔ရတဲ့ စစ္တကၠသိုလ္အေၾကာင္း၊ ပိတ္ရက္ အားလပ္ရက္ေတြမွာ ထြက္လည္တတ္တဲ့ ဗိုလ္ေလာင္းသင္တန္းသားေတြအေၾကာင္း ေဖာ္ျပရင္းနဲ႔ ျမန္မာသမိုင္းမွာ စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္လႊမ္းမိုးထားတဲ့ ေနရာက ပါ၀င္ခဲ့ပံုအေၾကာင္းကိုလည္း တို႔ထိေဖာ္ျပခဲ့ပါ ေသးတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းလို႔ "ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ" အျဖစ္ ဦးေဆာင္၊ ေနာက္ေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအျဖစ္ ၂၆- ႏွစ္တာ တိုင္းျပည္ကို တံခါးပိတ္ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ကာလ ေတြအေၾကာင္းနဲ႔၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ေနာက္ပိုင္း ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔ သိၾကသလို စစ္အစိုးရနဲ႔ ဒီမို ကေရစီ အင္အားစုေတြအၾကား အားၿပိဳင္မႈ၊ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး အဆင့္ေလ်ာက် ေနာက္ ဆုတ္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြကိုလည္း တို႔ထိ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရအဖို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ သံတမာန္ေရး အရ အားကိုးအားထားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ တရုတ္က ျမန္မာျပည္တြင္း ကိစၥေတြဟာ ျပည္တြင္းေရးသာ ျဖစ္တယ္၊ ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရးဆိုတဲ့မူကို လက္ကိုင္ထားတဲ့အခါ စစ္အစိုးရအဖို႔ ပိုလို႔ သေဘာက်စရာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ေတြရဲ႔ စိတ္အဇၥ်တၱအတြင္းမွာ တရုတ္ကို ေၾကာက္ရြံ႔တဲ့စိတ္က သိပ္ျပင္းထန္လြန္းတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

တရုတ္ တာတာ တပ္ေတြလာတိုက္လို႔ ပုဂံပ်က္ရတဲ့အျဖစ္၊ တရုတ္ေျပးမင္း စတဲ့ သမိုင္းမွတ္ဉာဏ္ေတြ ရွိခဲ့သလို၊ ၁၈-ရာစု မန္ခ်ဴးတပ္ေတြလာတိုက္ေတာ့ ခုခံခဲ့တဲ့အေၾကာင္း စာကဗ်ာဖြဲ႔ခဲ့တာ အမ်ားလည္း ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ အခု ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေတြ ကိုယ္၌က တခ်ိန္က တရုတ္ျပည္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တပ္ေတြနဲ႔ သူတင္ ကိုယ္တင္ ပြဲ ႏြဲခဲ့ရတဲ့ မွတ္ဉာဏ္က က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ တဖက္က တရုတ္ႏိုင္ငံကို မွီခိုအားထားေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔ ခ်ည္းပဲ စိတ္ခ် မထားႏိုင္ပါဘူး။ အိႏၵိယကို ျပန္ခ်ိန္ထိုးညႇိဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သလို၊ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္အျဖစ္လည္း ၀င္ဆန္႔ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါ ေသးတယ္။ အာဆီယံဆီက ျမန္မာက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အကူအညီေတြ လာခဲ့မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ေပမယ့္ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး၊ အေၾကာင္း ကေတာ့ ၁၉၉၇ အာရွေငြေၾကးကပ္ေၾကာင့္ပါ။ အာဆီယံဖက္က အျပဳသေဘာေဆာင္ ခ်ည္းကပ္မႈနဲ႔ ျမန္မာဖက္က ေျပာင္းလဲ လာဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေပမယ့္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ အေၾကာင္းကေတာ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မေဆြး ေႏြးႏိုင္လို႔ပါ။ ေဒၚစုနဲ႔ ေဆြးေႏြးျခင္းအားျဖင့္ ေျပလည္ဖို႔ အဲဒီအခ်ိန္က မေသခ်ာသလို၊ ပိုလို႔ အႏၱရာယ္မ်ား ရႈပ္ေထြးမယ္လို႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဖက္က တြက္ဆခဲ့ႏိုင္တယ္လို႔ စာေရးသူက ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာ ေနခ့ဲ တာပါ။

စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ေမၿမိဳ႔ကေန ရွမ္းျပည္နယ္၊ သီေပါဖက္ကို ဆက္လို႔ ခရီးထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလမ္းတေလွ်ာက္ သူ ျမင္ေတြ႔ရတဲ့ ထူးျခားခ်က္ေတြကိုလည္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရိုမန္ကက္သလစ္ ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္းႏြယ္ဖြား အသြင္ရွိတဲ့သူေတြ၊ အရင္ ကိုလိုနီစစ္တပ္လက္က်န္သမိုင္းျဖစ္တဲ့ ေဂါရခါးလူမ်ဳိးေတြ၊ နီေပါ ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ မူစလင္ ရပ္ကြက္ေတြအေၾကာင္း ေရာင္စံုျမင္ကြင္းကိုလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

သူက ျမန္မာျပည္ သမိုင္းကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပထ၀ီေျမပံုကို ၾကည့္ရမယ္လို႔ ေျပာပါ တယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႔ ဗဟိုခ်က္မကို ပတ္၀ိုင္းထားတဲ့ နယ္ျခားေဒသေတြ၊ ႏိုင္ငံအက်ယ္ရဲ႔ တ၀က္ေက်ာ္က တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြ ေနထိုင္ေနၾကတာပါ။ လူဦးေရအရ တိုင္းရင္းသားေတြက ႏိုင္ငံ့လူဦးေရရဲ႔ (သံုးပံုႏွစ္ပံု) ရွိေနပါတယ္။ ဘာသာကိုးကြယ္မႈအရ လည္း ဗမာလူမ်ဳိး အမ်ားစုက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေပမယ့္၊ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ ခရစ္ယာန္၊ မူစလင္၊ နတ္ကိုးကြယ္မႈ စသျဖင့္ ကြဲျပားရွိေနပါေသးတယ္။ ဗမာေတြက ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းလြင္ျပင္ ေဒသမွာ ေနထိုင္ၾကၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြကေတာ့ ျမန္မာ ျပည္ အလယ္ပိုင္းကို ပတ္၀ိုင္းထားတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္အေၾကာင္းကို စာေရးသူဦးသန္႔ျမင့္ဦး ေဖာ္ျပရာမွာေတာ့ "ေန၀င္ဘုရင္မ်ား" ဆိုၿပီး အဲဒီအခန္း ကို ေခါင္းစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္ ျမန္မာျပည္ ကိုလိုနီဘ၀ မက်ေရာက္ခင္က ရွမ္းျပည္နယ္လို ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာ ရွမ္း ေစာ္ဘြားေတြ၊ ေဒသအႀကီးအကဲေတြ ကိုယ့္ဘာသာအုပ္ခ်ဳပ္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔က ဗမာဘုရင့္အေပၚ သစၥာ ခံၾကတာ မ်ဳိး ရွိသလို၊ တရုတ္ျပည္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ နယ္စပ္ေဒသက တိုင္းရင္းသားအႀကီးအကဲေတြကလည္း ႏွစ္ဖက္စလံုးကို သစၥာခံ ပဏၰာဆက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဘာသာစကား ေျပာဆိုပံုကလည္း ေထြျပားစံုလင္လွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ လူမ်ဳိးေရးအေျခခံ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရတာပါ။

သူက ရွမ္းလူမ်ဳိးေတြရဲ႔ ဒ႑ာရီဆန္လွတဲ့ ခြန္လံု နဲ႔ ခြန္လိုင္ ညီအစ္ကို ၂-ဦးက ဆင္းသက္လာတယ္ဆိုတဲ့ ရွမ္းလူမ်ဳိးေတြရဲ႔ အတိတ္သမိုင္းကိုလည္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။ တခ်ိန္က ျမန္မာျပည္သမိုင္းမွာသာမက ေဒသတြင္းမွာပါ ရွမ္းလူမ်ဳိး ေစာ္ဘြား၊ အႀကီးအကဲေတြက တနည္းမဟုတ္ တနည္း ပတ္သက္ အေရးပါခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ကို ဆင္းသက္လာ ၾကသူ လူမ်ဳိး တူေတြ ရွိသလို၊ ယူနန္ျပည္နယ္ဖက္မွာလည္း ဒိုင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႔ ဘုရင္ထီးနန္းေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်ေတြ လာေရာက္သိမ္းပိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြက ခြန္အားခ်ိနဲ႔ေနတဲ့ကာလျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႔ေစာ္ဘြား အုပ္ခ်ဳပ္ရာ ျပည္နယ္ေတြေတာ့ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေတြက ျမန္မာျပည္မကို သီးျခားခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး၊ ရွမ္းျပည္နယ္ကိုေတာ့ ေတာင္ တန္းေဒသအျဖစ္ ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြရဲ႔ အာဏာကို မတို႔မထိထားခဲ့ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ေစာ္ဘြား ၃၄ ဦး နဲ႔ ေစာ္ဘြား မ်ားေကာင္စီ (Order of Precedence) အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းလို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ရွမ္းျပည္နယ္က "အေရွ႔တိုင္းရဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္" လို႔ ေတာင္တင္စားေခၚေ၀ၚရေလာက္ေအာင္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းခဲ့ပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္ ျပည္မွာေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စစ္ပြဲေတြ၊ သူပုန္ထမႈေတြနဲ႔ လူသန္းခ်ီ ေသဆံုးေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ။

ေနာက္ပိုင္း ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္လာ၊ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရလာၿပီးေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ေျပာင္းလဲလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြကိုလည္း စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ဆက္လက္တင္ျပထားပါတယ္။ စာေရးသူရဲ႔ ခရီးစဥ္ေတြ၊ အဲဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ရာ သမိုင္းထင္ဟပ္ခ်က္၊ အျမင္ေတြ အေၾကာင္း ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ အားလံုးၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)