ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ျခင္း (၁ဝ) (ေနာက္ဆံုးပိုင္း)

ေမာင္ေအာင္မ်ဳိးေရးသားတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တည္ေဆာက္ျခင္းဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို မိတ္ေဆြမ်ားအတြက္ စာ လက္ေဆာင္ က႑မွာ တင္ျပေနပါတယ္။ ဒီအပတ္မွာေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က စီးပြားေရးနယ္ပယ္ထဲမွာ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အေၾကာင္းကို တင္ျပထားပါတယ္။

ေသာတရွင္မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဒီကေန႔ကာလစီးပြားေရးလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ထဲမွာ အေတာ္ နက္နက္ ရိႈင္းရိႈင္း ပတ္သက္ေနတာ လူအမ်ား သိထားၾကပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိကက်တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေတာ္မ်ားမ်ားကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ထားသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးတခုလံုး ပ်က္စီးေစရ ေလာက္ေအာင္ ကင္ဆာလို ျဖစ္ေနေစ တာလည္း ေတြ႔ရပါလိမ့္ မယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေအာင္မ်ဳိးစာအုပ္ထဲမွာ ဖတ္ရတာကေတာ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မ်ား ကတည္းက စစ္တပ္က စီးပြားေရး က႑မွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ (ဒီအက္စ္အိုင္) လို႔ ေခၚတဲ့ (Defense Services Institute) ကို ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မ်ား အေစာပိုင္းမွာ တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္တဲ့ လူသံုးကုန္ ေတြကို တပ္မေတာ္ သားမိသားစုေတြကို ဖူလံုေစေရး အတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းက ေနာက္ပိုင္းမွာ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးလို ခ်ဲ႔ထြင္လာၿပီး၊ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါဝင္လာခဲ့တာ၊ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မ်ား ေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အႀကီးဆံုး ကုမၸဏီတခု ျဖစ္လာပါ ေတာ့ တယ္။ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မွာ ျပဌာန္းတဲ့ အထူးကုမၸဏီဥပေဒအရ မ်က္ႏွာသာေပးမႈေတြေၾကာင့္လည္း လုပ္ငန္းေတြ ဒီေလာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရး၊ သေဘၤာေရေၾကာင္း၊ လကၠားလုပ္ငန္း၊ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ လုပ္ငန္းေတြသာမက ပံုႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ိေရး က႑ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္မ်ားမွာေတာ့ ဒီအက္စ္အိုင္ေအာက္က လုပ္ငန္း အေတာ္ မ်ားမ်ားကို စစ္တပ္ပိုင္ (ဘီအီးဒီစီ) (BEDC) လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း ေအာက္ကို ေျပာင္းေရႊ႔ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္း ေတြက ရလာတဲ့ ဝင္ေငြေတြကို တပ္မေတာ္သား မိသားစုေတြရဲ႔ သက္သာ ေခ်ာင္ခ်ိေရးကိစၥေတြ အတြက္ သံုးစြဲခဲ့ရံုမက၊ စစ္တပ္ရဲ႔ ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္ကို ဝါဒ ျဖန္႔ခ်ိေရးကိစၥ ေတြမွာ လည္း အသံုးခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဥပမာေဖာ္ျပရရင္ ျမဝတီ၊ ေငြတာရီ မဂၢဇင္းေတြ၊ ဂါဒီယန္း သတင္းစာ၊ ဂါဒီယန္းမဂၢဇင္း စတာေတြလည္း ထုတ္ေဝလို႔ စစ္တပ္က သူတို႔ႏိုင္ငံေရးၾသဇာလႊမ္းႏိုင္ဖို႔ လုပ္ ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို အာဏာ သိမ္း တဲ့အခါမွာ (ဘီအီးဒီစီ) ေအာက္က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုပါ အာဏာသိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ လမွာ ျပည္သူပိုင္ သိမ္းတဲ့အခါ ဘီအီးဒီစီနဲ႔ ဒီအက္စ္အိုင္ ေအာက္က လုပ္ငန္း (၄၇) ကို ျပည္သူ ပိုင္ သိမ္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္နဲ႔ သြားတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ မွာသာ စီးပြားေရးလုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာေတာ့ စစ္တပ္က စီးပြားေရးက႑မွာ ဝင္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ကို မရွိသေလာက္ ဆိုသလို ေနထိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒသအလိုက္ တပ္ရင္း ရန္ပံုေငြအတြက္ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြ၊ ဆိုင္ေတြ၊ ဗီဒီယိုရံုေတြ ဖြင့္တာေလာက္ေတာ့ လုပ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ အရပ္ရပ္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီးခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႔ စီးပြားေရး အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ လုပ္ငန္းေတြကို အက်ယ္ အျပန္႔ ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္လာပါေတာ့တယ္။

၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက တပ္မေတာ္ကို နည္းလမ္း (၄) သြယ္နဲ႔ တည္ေဆာက္မယ္ ဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ေလ့က်င့္မႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးနဲ႔ စိတ္ဓါတ္ ေရးရာ တည္ေဆာက္မႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက တပ္မေတာ္သားေတြရဲ႔ သက္သာ ေခ်ာင္ခ်ိေရး အတြက္လို႔ အေၾကာင္းျပပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ တပ္ရင္းေတြအလိုက္ ရန္ပံုေငြ အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ခြင့္ျပဳခဲ့သလို၊ စစ္တပ္ပိုင္ ကုမၸဏီေတြ၊ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပး ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အၿပိဳင္းၿပိဳင္း ေပၚေပါက္လာပါေတာ့တယ္။

အႀကီးဆံုးလုပ္ငန္းကေတာ့ ဦးပိုင္လို႔ အမ်ားသိေနၾကတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္ပါ။ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္၊ အထူး ကုမၸဏီဥပေဒအရ သူက အျပည့္အဝပိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြအတြက္၊ လက္ခြဲလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အခြန္ ကင္းလြတ္ ခြင့္ ရပါတယ္။ သူနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္သူေတြက အခြန္ေပးၾကရပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္မွာ မတည္ရင္းႏွီးေငြ က်ပ္သန္း ၄၀,၀၀၀ ကို ဥပေဒနဲ႔ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တပ္မေတာ္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း စုေဆာင္းေရး ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးရံုးက က်ပ္သန္း ၈ဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ သန္း ၃ဝဝ ကို ရင္းႏွီးေငြအျဖစ္ ထည့္ဝင္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါ အျပင္ လက္ရွိ စစ္ဝန္ထမ္းေတြ၊ စစ္ျပန္မႈထမ္းေဟာင္းေတြရဲ႔ ရင္းႏွီးေငြအျဖစ္လည္း ေငြ အေျမာက္အမ်ား ထည့္ဝင္ျမႇဳပ္ႏွံေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီဦးပိုင္ ကုမၸဏီကို ယခင္က စစ္ေရးခ်ဳပ္ရံုးေအာက္မွာ ထားခဲ့ ေပမယ့္၊ အခုအခါ မွာေတာ့ ကာကြယ္ေရးစက္ပစၥည္း စက္ရံုေအာက္မွာ ထားခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္၊ အဆန္း ပိုင္းမွာေတာ့ ဦးပိုင္ ေအာက္မွာ ေက်ာက္ျမက္တူးေဖာ္ေရး၊ ကားလိုင္းေတြကေန ေဟာ္တယ္လုပ္ငန္း၊ ဘီယာ စက္ရံု၊ စီးကရက္ စက္ရံုေတြ အထိ က႑ေပါင္းစံုမွာ ကုမၸဏီ၊ လုပ္ငန္း ၇၇ ခု ရွိေနၿပီ ဆိုပါတယ္။ အျမတ္အစြန္း အေနနဲ႔လည္း ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ကေန ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္အၾကားမွာ က်ပ္သန္း ၅၅,၀၀၀ ေက်ာ္ ရခဲ့တယ္လို႔ ေမာင္ေအာင္မ်ဳိးက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း လက္ဝါးႀကီးအုပ္ လုပ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္တခုကေတာ့ (အမ္အီးစီ) (MEC) လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္းပါ။ စစ္တပ္က တိုက္ရိုက္ ဦးစီး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ၿပီး၊ လွ်ဳိ႔လွ်ဳိ႔ဝွက္ဝွက္လည္း ႏိုင္လွတဲ့ ကုမၸဏီပါ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ၿပီး အဲသည္အရ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ ကသာ သီးသန္႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့၊ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ဒီကုမၸဏီက လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရပါတယ္။ တယ္လီဖုန္း၊ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး၊ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ အမိန္႔ေၾကညာ ခ်က္ အမွတ္ ၄/၉၇ အရ ဖြဲ႔ထားတဲ့ ဒီကုမၸဏီက တပ္မေတာ္ အသံုးစရိတ္ေတြ ႏိုင္ငံေတာ္က ကုန္က်ခံရတာ တဖက္တလမ္းက အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစဖို႔ ဖြဲ႔ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ သူ႔ကိုေတာ့ စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္ရံုး ေအာက္မွာ ထားပါတယ္။ သူက တပ္မေတာ္ရဲ႔ နည္းပညာနဲ႔ စစ္ဖက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ရည္ရြယ္ထားတာလို႔ ဆိုရင္လည္း ရႏိုင္ပါတယ္။ အင္းဝဘဏ္ လိုမ်ဳိး ဘ႑ာေရးက႑မွာ လုပ္ေဆာင္ေနသလုိ တာဆန္းဆည္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ေရးလိုမ်ဳိး ကိစၥမွာလည္း ပတ္သက္မႈ ရွိေနျပန္ပါတယ္။

အဲဒါအျပင္ စစ္တပ္က စီမံခန္႔ခြဲေနတဲ့ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္း ေရးေတြ တန္ခိုးထြားေနစဥ္ကာလမွာလည္း သူတို႔က စီးပြားေရးမွာ ေနရာအမ်ားအျပား၊ ေနာက္ေတာ့ စစ္ျပန္ မႈထမ္းေဟာင္းလိုမ်ဳိး အဖြဲ႔ေတြအတြက္ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားတဲ့ လုပ္ငန္း အမ်ားအျပား လည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ တပ္ရင္း၊ တပ္ဖြဲ႔ေတြ အသီးသီးကိုလည္း စီးပြားေရးလုပ္ခြင့္ေတြ ေပးထားပါေသး တယ္။

ဒီလို ကင္ဆာေရာဂါလို၊ ေရဘဝဲ လက္ေခ်ာင္းေတြလို စီးပြားေရးေတြေအာက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အသက္ရႈ က်ပ္လို႔ မလူးမလြန္႔သာ အသက္ငင္ေနရပါၿပီ။ တပ္မေတာ္အင္အားရွိမွ တိုင္းျပည္ အင္အားရွိလာမယ္လို႔ စစ္တပ္ က ေျပာပါတယ္။ အခုေတာ့ တပ္မေတာ္အင္အားႀကီးေစဖို႔ အရင္းအျမစ္ေတြအားလံုး စားသံုးေနလိုက္ တာ၊ တပ္မေတာ္ႀကီးထြားဖို႔ တည္ေဆာက္ေနလိုက္တာ ဘယ္အေျခအေန ဆိုက္ေနၿပီဆိုတာ ျပည္သူေတြက ကိုယ္ေတြ႔ ခံစားသိရွိေနရေၾကာင္း ေျပာရင္း ဒီစာအုပ္ သံုးသပ္ခ်က္ကို နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစ။ ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ စာအုပ္သစ္ တအုပ္ကို ဆက္လက္တင္ျပ မိတ္ဆက္ဖို႔ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။ အားလံုးၿငိမ္းခ်မ္း ေပ်ာ္ရႊင္ ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)